Computersturing van de electrische verwarming

Toen ik in de tijd van plan was een huis te kopen had ik mijn oog laten vallen op een appartement met electrische verwarming. Ik had toen al een ontwerp van computersturing van de electrische verwarming gemaakt. Uiteindelijk heb ik een rijhuis gekocht, toen nog met een centrale verwarming op mazout.

Electronische thermostaat

Gebruik je af en toe een electrisch vuurtjes (à 40€ in de Gamma) en is je thermostaat defekt? (of wil je die vervangen door een exemplaar dat de temperatuur beter stabiliseert) Vervang die door een electronische thermostaat (kennis van electronica noodzakelijk).

Niet efficiënte electrische verwarmingstoestellen

Er worden regelmatig weinig efficënte electrische verwarmingstoestellen te koop aangeboden op smoelenboek en aanverwanten. Een dergelijke verwarming levert onvoldoende warmte om zelfs de kleinste kamer op te warmen.

"Traagheidsradiatoren"

En de accumulatieverwarming is terug van weggeweest, nu verkocht onder de naam van "traagheidsradiatoren" (sic). Dit systeem combineeert eigenlijk alle nadelen van electrisch verwarmen in één duur toestel.

Warmte-krachtkoppeling

Wat wel interessant is, dat is de warmte-krachtkoppeling door een verwarmingsketel met stirlingmotor te gebruiken. Hier wordt er eigenlijk electriciteit geproduceert en de restwarmte wordt gebruikt om het huis op te warmen. De installatie wordt door de warmtevraag gestuurd: er wordt geen electriciteit geproduceerd als er geen warmtevraag is: electriciteit is het afval van de verwarmingsinstallatie.

Om een kleine ruimte op te warmen heb je ongeveer 2kW nodig (kleine slaapkamer, badkamer). Om een studio te verwarmen heb je 5kW nodig (je hoeft natuurlijk niet permanent beide toestellen te laten werken). Maar als je thuis komt op een koude winternamiddag, dan heb je die 5kW echt nodig. Voor een living met keuken en gang moet je op 8kW rekenen, en voor een duplex appartement 12kW.

De electrische verwarmingstoestellen warmen door straling en/of door convectie. Stralingspanelen geven in het algemeen een meer aangename warmte en hebben een hoger rendement dan convectoren (zoals olieradiatoren en kleine electrische verwarmingstoestellen die eerst de lucht opwarmen). De soorten verwarming staan hier uitgelegd.

De laatste maanden wordt er enorm veel reklamen gemaakt in Vlaanderen voor de zogezegd nieuwe generatie electrische verwarmingstoestellen. Het betreft in het bijzonder stralers en convectoren met beperkte traagheid.

De stralers hebben een groot stralingsoppervlakte waardoor één van de nadelen van de stralers wegvalt, namelijk dat de warmte enkel voelbaar is in de nabijheid van de straler. De stralers warmen de lucht nauwelijks op en kunnen geschikt zijn op plaatsen die slechts sporadisch gebruikt worden (zoals een badkamer) of plaatsen met een hoge luchtcirculatie zoals werkplaatsen, inkomhallen, terrassen van cafés,... In de laatste gevallen wordt er op gas verwarmd, want electrisch zou onbetaalbaar zijn.

De stralingspanelen hebben dus een nut, maar ook nadelen: de plaats wordt enkel door straling verwarmd en delen die in de schaduw van de straling zitten blijven koud. Mensen in de ruimte krijgen ook maar warmte aan één kant, wat niet zo bevorderlijk is voor het comfort. De stabilisatie van de temperatuur is zeer gebrekkig, aangezien de lucht slechts beperkt opwarmt en thermostaten kunnen enkel de luchttemperatuur meten. Als de verwarming uitgeschakeld wordt voelt de ruimte zeer snel koud aan.

De verwarmingstoestellen met beperkte traagheid zijn convectoren (op zich al niet zo interessant) met een extra massa dat op hoge temperatuur gebracht wordt. Het is het modern equivalent van de olieradiatoren van onze grootouders. Deze toestellen hebben tijd nodig om op te warmen, en als de temperatuur bereikt is blijft de verwarming warmte afgeven, zelfs al is de gevraagde temperatuur bereikt. Zie de link "traagheidsradiatoren" hierboven.

Wat het rendement van een electrisch vuurtje betreft, alle merken zijn vergelijkbaar. Indien een gasverwarming een rendement van 90% haalt (rekening houdend met alle verliezen) kan de beste electrische verwarming slechts een verbetering van 10% brengen. Maar aangezien electriciteit 5× duurder is dan gas per kW, dan heeft een electrisch vuurtje een economisch rendement van 22% ten opzichte van gas.

Een vuurtje van 49€ van de Gamma heeft eenzelfde rendement als een dure verwarming van Aterno. De prijzen worden niet meegedeeld op de website, je moet je adres geven en een verkoper komt dan langs. Een paar jaren geleden, toen het merk gelanceerd werd, moest je al meer dan 2000€ betalen (dat was waarschijnlijk een lanceerprijs, want ondertussen betaal je nog meer). Kijk op het internet. Zie je geen prijzen, dan moet je opletten, de verkoper zal je zoveel mogelijk geld proberen af te troggelen.

Kostprijs electrische verwarming

Normale electrische verwarming

Het is dus nooit interessant om zich met electriciteit te verwarmen. Een electrisch vuurtje kan bijvoorbeeld gebruikt worden om een ruimte op te warmen die slechts een paar dagen per jaar gebruikt wordt.

Nogmaals: één kW stralingswarmte is evenveel warmte als één kW convectiewarmte, en je kan de warmte niet verdrievoudigen door straling, convectie en opslag. Daarbij komt nog dat "traagheidsradiatoren" (zie link hierboven) vooral nadelen hebben.

Warmtepomp

Indien er zoveel reklame wordt gemaakt voor de warmtepomp, is het omdat de verschillende staten aangegeven hebben hun CO2-uitstoot te willen verminderen. Dit hopen ze te bereiken door de gebruikers aan te zetten om een warmtepomp te gebruiken. De faktuur voor de vermindering van de CO2-uitstoot wordt dus direct naar de verbruiker gestuurd. Naast de kostprijs van de electriciteit moet je ok de prijs van de installatie en het onderhoud betalen (regelmatig aanvullen koelvloeistof).

Daarbij komt nog dat de warmtepomp talrijke nadelen heeft: er wordt stroom verbruikt op een ogenblik dat de vraag al maximaal is: 's morgens en in de late namiddag in de winter. Het electriciteitsnetwerk is niet berekend op dit extra verbruik, en zeker niet op zo'n slecht moment van de dag. Het electriciteitsnetwerk kan de vraag nu al met moeite aan, en we hebben de electrische auto's nog niet bijgeteld. Gas kan opgeslagen worden, electriciteit niet. Wat wordt er gedaan als de vraag piekt? Gascventrales en oude steenkoolcentrales worden opgestart...

Warmte-kracht koppeling

De warmte-kracht koppeling is bijzonder interessant voor de electriciteitsverdelers, want de electriciteit wordt massaal opgewekt op het ogenblik dat de produktie laag is en het verbruik maximaal: op koude winterdagen. Daarom zou de warmte-kracht koppeling meer gepromoot worden (in plaats van de zonnepanelen, België heeft nu genoeg zonnepanelen). De electriciteitsproductie is ook lokaal, zodat het netwerk niet overbelast wordt. Een stirlingmotor produceert maar een beperkt vermogen, zodat het distributienetwerk niet ontregeld wordt. Een stirlingmotor produceert misschien vijfmaal minder vermogen dan een zonnepaneel, maar wel op het ogenblik dat de vraag maximaal is.