TechTalk
Root server » TechTalk » FAQ Witgoed » Zijn zonnebanken gevaarlijk?

Wij krijgen vaak de vraag of zonnebanken gevaarlijk zijn. Het antwoord is neen, maar je moet je voorzorgsmaatregelen nemen. Zonnebanken geven naast zichtbaar licht ook UV-A en UV-B: het zijn de UV-stalen die voor de bruining zorgen.
-

-

Zijn zonnebanken gevaarlijk?


Met een UV-meter kan de UV-straling van de zonnebank, maar ook van de zon gemeten worden.
Een zonnebank geeft hetzelfde soort licht als de zon, maar met dit verschil dat het licht dat van een zonnebank afkomstig is constant is. Zonlicht in de bergen bevat dubbel zoveel UV-stralen dan op zeeniveau, en aan de kust heb je sterke weerkaatsing van het licht door de zee en het strand. Een zonnebank geeft een beter gedoseerd cocktail van lichtstralen (met veilige hoeveelheden UV-A en UV-B), waardoor het gecontroleerd zonnen onder de zonnebank veiliger is dan op het strand gaan liggen en dan in slaap vallen.

Zonlicht, en vooral de UV-stralen die in de huid dringen beschadigen de cellen, dat is ontegensprekelijk. Maar onze huidcellen zijn in staat deze beschadigingen te herstellen. Kinderen met xeroderma pigmentosum (de "kinderen van de maan") verdragen geen zonlicht omdat hun huidcellen de nodige DNA missen om de schade te herstellen. Na iedere blootstelling aan het licht krijgen deze kinderen huidontstekingen en kunnen zelfs huidkanker ontwikkelen.

Het bruinen vormt een bescherming van onze huid tegen de zonnestralen. Niet iedereen is in staat om te bruinen (dit is erfelijk bepaald): sommige mensen zullen nooit lang in de zon kunnen liggen. De eerste parameter waarmee je moet rekening houden is het feit of je gemakkelijk bruint of niet. Hoe bruiner je bent, hoe langer je in de zon mag liggen.

Op zich is het bruinen niet gevaarlijk (het is een natuurlijke reaktie), wèl het verbranden: dit is een teken dat de huidcellen beschadigd zijn geweest door de zonnestraling. Hoe vaker je een zonnesteek krijgt, hoe hoger de kans dat je huidkanker krijgt. Bij het progressief bruinen is de huid in staat zich te beschermen door het aanmaken van een donkere laag die de zonnestralen tegenhoudt, zodat je langer in de zon kan blijven.

Zonlicht of licht van de zonnebank kan ook de ogen beschadigen: het dragen van een aangepaste zonnbril is een must om de ogen te beschermen.

Voordelen van de zonnebank

Ten overstaan van het zonnen in de buitenlucht heeft de zonnebank enkele voordelen: een zonnebank geeft een gecontroleerde hoeveelheid UV-A en UV-B af, waardoor zonnebrand minder snel zal optreden. Door de belichtingstijd heel langzaam op te voeren kan je resistentie opbouwen: je zal niet meer zo snel verbranden. De zonnebank heeft een timer, zodat je niet te lang aan d estraling blootgesteld wordt.

Het is interessant voordat je op vakantie gaat eerst een kuur te volgen onder de zonnebank. Daardoor is je huid beter uitgerust om de extra zonnestraling op te vangen. Snel, snel een paar keer onder de zonnebank nadat je een last-minute vakantie hebt geboekt zal niet helpen (integendeel), je moet progressief de resistentie opbouwen over een maand!

je mag niet overdrijven met zonnekuren: laat je huid regelmatig rusten door een maand niet naar de zonnebank te gaan. Beperk het aantal zonnebankuren op jaarbasis (vraag aan je dermatoloog, want het anatal uren hangt af van je natuurlijke teint).

Soorten zonnebanken

Zonnebank in werking

Er zijn twee soorten zonnebanken die allebei gebaseerd zijn op gasontladingslampen. De zonnebanken uitgerust met speciale TL-lampen komen het meest voor. Dergelijke lampen geven een zeer gelijkmatige bruining en kunnen dus dichter bij het lichaam geplaatst worden. Naast de zonnehemel kunnen dergelijke banken dus ook voorzien zijn van een zonnebed, zodat je aan beide kanten terzelfdertijd kan bruinen. Een minpunt is dat de lampen slechts een beperkt aantal werkuren meegaat. Na 500 branduren is de UV-produktie sterk teruggevallen: de lampen geven nog uitsluitend zichtbaar licht.

De TL-lampen die gebruikt worden in zonnebanken kunnen zowel "gewoon" of "professioneel" zijn. Gewone bruiningslampen stralen voornamelijk UV-A uit. Deze stralen zorgen voor een snelle maar oppervlakkige bruining (de bestaande melaninepigmenten worden donkerder). Het bruiningseffekt verdwijnt na een paar weken en de bescherming is niet zo goed als bij een bruining onder "professionele" lampen. Gevaar op verbranding is echter miniem.
Professionele bruiningslampen stralen naast UV-A ook een hoeveelheid UV-B uit. Deze stralen zorgen voor de aanmaak van nieuwe melanine. Het is de melanine in de huid die ervoor zorgt dat de huid beschermd wordt.

Professionele bruiningslampen worden soms verkeerdelijk "snelbruiners" genoemd. Of je snel of traag bruint heeft niets te maken met het soort lamp, maar van je ingesteldheid. De limiterende faktor is de gevoeligheid van je huid en je gezondheid. Als je de gewone lampen vervangt door snelbruiners, moet je wat minder lang onder de zonnebank liggen om eenzelfde effekt te bekomen: bijvoorbeeld 10 minuten in plaats van 15. Het is altijd aangeraden te beginnen met een korte kuur, zodat je weet hoe je huid zal reageren.

Een andere soort zonnebanken gebruikt hoge druk ontladingslampen. Het zijn ongeveer dezelfde lampen die in de straatverlichting gebruikt wordt. Het ballon bestaat uit kwarts in plaats van glas (kwarts laat alle UV-stralen door en is bestand tegen de hoge temperaturen). Deze lampen geven ook het gevaarlijke UV-C af, zodat de lampen enkel gebruikt mogen worden als er een glasplaat aanwezig is. Overigens geven ook halogeenlampen kleine hoeveelheden UV-straling af, daarom moeten deze lampen ook in een glazen ballon gebruikt worden.

Zonnebank Zonnebanken kunnen uitgerust zijn met een extra gezichtsbruiner: dit zijn ofwel extra TL-lampen die tussen de normale lampen geplaatst worden, ofwel een hoge druk ontladingslamp dat enkel het gezicht belicht. Vroeger werden de zonnebanken vooral uitgerust met een kleinere TL-lampen die tussen de normale lampen geplaatst, maar deze lampen gaan niet lang mee (na een 100-tal uren is de nuttige UV-straling nagenoeg nihil geworden).

Losse gezichtsbruiners hebben als nadeel dat de kleinere UV-lampen relatief weinig UV uitstralen. Bij normaal gebruik (50 uur per jaar) moeten de lampen om de twee jaar vervangen worden.

Publicités - Reklame

-