Produktbeschrijving

Hier ook gebruikt de koelbox een wisselstroommotor met invertertechnologie om het koelvermogen te moduleren. Maar in de praktijk komt daar niet veel in huis: de compressor trekt 2.4 tot 3.6A, ongeacht de koudevraag. Een minuut na het starten loopt er een stroom van 5A (65W) om na een paar minuten terug te vallen. Bij het starten kan de compressor tot 7A trekken als de motor onder belasting moet starten (opnieuw starten na een korte spanningsonderbreking).

Hoewel de koelbox tot -22° kan gaan is het geen diepvriezer. Om -18° te halen moet de compressor meer dan een uur draaien (lege frigobox). Van zodra er iets in de koelruimte geplaatst wordt gaat het koelen zeer moeizaam. De reden is niet ver te zoeken: de compressor is niet veel zwaarder dan die van de CDF-reeks, waardoor het koelen van etenswaren niet sneller gaat dan met het basismodel. Na een uur draaien voelen de zijpanelen wel redelijk warm. Het basistoestel heb ik gewoon getest als koelkast, dit toestel heb ik getest als vriezer: voor een toestel dat driemaal duurder is, liggen de eisen ook hoger.

De koelbox is redelijk lomp en neemt veel ruimte in je koffer. Maar je kan er meer drank in plaatsen dan in de CDF. Hier ook is het ten zeerste aangeraden de drank de dag voordien in een gewone frigo te koelen, want het koelvermogen van deze frigo is relatief laag. Dit is een zuiver natuurkundig verschijnsel: met een opgenomen vermogen van ongeveer 40W kan je niet snel koelen.

Hier ook is er een batterijbeveiliging om de compressor uit te schakelen als de batterij bijna leeg is. Er zijn drie uitschakelniveaus die via een menu ingesteld kunnen worden. Gebruikt in een auto zal men de hoge stopspanning hanteren (zodat je de auto nog kan starten), in een camping car met aparte batterij gebruik je het medium niveau (loodaccu) of laag niveau (NiMH cellen of liFePO4 accu).

Praktisch gebruik

De grote koelruimte heeft een metalen rek met een afneembare verdeling in het midden. Je kan het rek gemakkelijk uitnemen om de inhoud snel uit de koelkast te nemen. Wat er echter ontbreekt is een handvat om het rek gemakkelijk met één hand te dragen.

De koelruimte van de CFX is maar beperkt groter dan die van de CDF (van 18 naar 28 liter), maar het maakt toch een groot verschil: je gaat van 4 naar 9 anderhalve literflessen.

Zoals de Dometic CoolFreeze CDF-18 is de Dometic CFX-28 niet in staat om etenswaren snel af te koelen. Je laat best de frigo eerst een half uur werken, dan is die voldoende gekoeld als je etenswaren in de frigo plaatst. Gebruik ook de thermische buffer van een paar flessen water als je etenswaren snel wilt koelen: de koude dranken zullen helpen de voedingswaren te koelen. Leg je flessen water in de frigo, dan moeten die eerst een paar uren koelen.

De koelruimte heeft grote vak voor etenswaren (en grote flessen) en het kleinere vak voor blikjes en halveliter flessen. De standaard testopstelling met labovoeding op 14.1V en datalogger (temperatuur en stroom) De stroomopname in functie van de tijd: de compressor schakelt één of tweemaal per uur in eenmaal de gewenste temperatuur bereikt is.

De inverter gebruikt een logica die niet te snappen is: als de frigo om het uur inschakelt om de temperatuur te bewaren, dan trekt de frigo een stroom van 4A tot 5.1A. Moet de frigo permanent draaien om te koelen, dan neemt de compressor een stroom van 2.3A op. Je zou verwachten dat het opgenomen vermogen zou stijgen met de koudevraag. Het is ook zo dat een compressormotor die permanent draait een hogere weerstand ondervindt dan een motor pas begint te draaien, want er is nog geen tegendruk opgebouwd. Een normale compressor zou meer vermogen moeten opnemen na een paar minuten als de druk opgebouwd is.

Waarschijnlijk wordt het vermogen hier beperkt om te vermijden dat de compressor zou oververhitten, want de stroombeperking begint te werken na ongeveer een uur.

De koelkast is een beetje te lomp om mee te nemen op hotel als er geen frigo is op de kamer. In vele opzichten is de kleinere CDF een betere keuze. Ook voor het selecteren van de ingestelde temperatuur is de draaiknop van de basisversie een betere keuze. Het is niet van belang dat je de frigo op 10 of 8 graden instelt, in de praktijk maakt het niet veel uit: een fles water bijplaatsen doet de temperatuur met een paar graden stijgen. De eenvoudige draaiknop van de CDF is een betere oplossing: op 8 uur om dranken kfris te houden, 12 uur om etenswaren koud te bewaren en 4 uur om diepvriesprodukten te bewaren. Het is hier van belang vooraf te koelen zodat de kleine compressor de taak aankan.

Bij de CDF kan de thermostaat vaker ingesteld worden omdat het gemakkelijker gaat: maximaal koelen als men met de auto gaat rijden om van de laadstroom van de alternator te profiteren, gemiddeld koelen als men stopt om de batterij niet te snel leeg te trekken. Bij de duurdere CFX-reeks moet men in het menu duiken om de temperatuur in te stellen.

Wat wel opvalt is dat de koelkast bijzonder weinig stroom trekt eenmaal dat de gevraagde temperatuur bereikt is. Tijdens de koelfase neemt de koelkast meer vermogen op, dit is normaal. De metingen gebeuren met een ΔT van 21°, dus buitentemperatuur 31° en gevraagde temperatuur 10° (in de praktijk zakt de temperatuur tot 5° nadat de compressor gewerkt heeft).

Het toestel oogt meer professioneler dan de basisversie, maar eigenlijk is die minder goed gebouwd, met plastiekstukken die niet perfekt op elkaar aansluiten (echt een typisch made-in-china produkt). De basisversie ziet er minder lomp uit en is beter afgewerkt.

De temperatuursindicatie is redelijk nauwkeurig (op een paar graden na). Het is de luchttemperatuur die natuurlijk gemeten wordt, het duurt uren vooraleer de waren tot aan dezelfde temperatuur gekoeld zijn. Schakel je de koelkast een paar minuten uit (bijvoorbeeld om van stroombron te wisselen) dan is dit voldoende om de temperatuur met een paar graden te doen stijgen (als de waren nog niet de gewenste temperatuur bereikt hebben). De temperatuur lijkt sneller te stijgen na een stroomonderbreking dan als je de koelkast zou open doen, omdat het een bovenlader is.

De grotere CFX heeft een hogere thermische massa dan de CDF: als je een literfles lauw water in de CFX plaatst, dan stijgt de temperatuur minder. Dit is ook het geval met een normale tafelkoelkast die nog groter is.

De koelbox maakt nog minder lawaai dan de CDF-18 die al heel stil was, je kan de frigo zonder probleem in je kamer laten werken. Op hotel zet je de CDF best in de doucheruimte, voor de CFX is dat zelfs niet nodig.

Koeling en verbruik

• Na 3 minuten begint het koelen effektief, de temperatuur zakt dan met meer dan 1° per minuut.
• Bij 20° duurt het 40" om één graad te koelen (na 7 minuten).
• Bij 15° duurt het minder dan 40" om een graad te koelen (9 minuten), het koelvermogen is maximaal
• Bij 10° gaat het koelen nog altijd even snel (11 minuten), we zitten nu aan een ΔT van 20°
• Bij 5° gaat het koelen nog altijd even vlot (13 minuten)
• Na 17 minuten zitten we aan negatieve temperaturen, we koelen nu aan 1° per 50 seconden.
• Bij -5° begint het te vertragen, we zitten aan een temepratuursdaling van 1° per minuut en 15 seconden (na 22 minuten)
• Bij -10° gaat het nog trager, we hebben 2 minuten nodig voor een daling met 1° (na 30 minuten).
• Bij -15° hebben we 3'45" nodig om 1) te koelen, we zitten op 42 minuten.
• Na 50 minuten wordt de minimale temperatuur van mijn datalogger bereikt: -17.1°

Het is vooral dankzij de goede isolatie dat zulke goede cijfers te halen zijn, want plaats je etenswaren in het toestel, dan gaat het koelen merkbaar trager. De compresseur bleef permanent draaien en om oververhitting te vermijden werd het vermogen beperkt tot een stroom van 2.3A (een beetje meer dan 30W). Dan kan de frigo de temperatuur eigenlijk niet meer laten zakken en blijft de binnentemperatuur steken op een -15° gedurende 4 uur (totdat de 500gram etenswaren goed bevroren waren).

Bij een normale werking als koelkast (ΔT van 20°) dan is het verbruik bijzonder laag, namelijk 0.3Ah per uur (nog geen 100Wh per 24 uur). De kleinere Dometic CDF-15 heeft een gemiddeld verbruik van 0.5Ah per uur.

En eind juni was er de beslissende test: een volledige dag in een wagen in de zon. Het duurde niet lang eer de temperatuur in de wagen boven de 40° zat. Dit is een echte natuurgetrouwe test, want zo wordt een electrische koelkast ook effektief gebruikt. Ondanks de hoge buitentemperatuur kon de frigo de temperatuur mooi op +5° houden gedurende gans de test, en dit met een verbruik van 5Ah (65Wh) voor een halve dag.

Deze uitstekende eigenschappen heeft de frigo te danken aan zijn isolatie. De compressor moet slechts af en toe inschakelen. De ingestelde temperatuur van 5° is eigenlijk te koud voor dranken, maar ik heb die gekozen zodat de dranken op kamertemperattur voldoende zouden afgekoeld zijn na een paar uur. Test glansrijk geslaagd!

Bij een stroomonderbreking houdt de koelkast goed zijn temperatuur. Met een halfvolle frigo is de temperatuur met de helft gestegen (ten opzichte van de ΔT) in 11 uur (dus van bijvoorbeeld 5* naar 15° bij een buitentemperatuur van 25°.

De koelbox kan gebruikt worden om diepgevroren etenswaren te bewaren op -18°. De effectieve temperatuur in de frigo is -18, de instelling op het panel is -16°. Bij deze temperatuur draait de compressor echter 60% van de tijd en heeft dus geen vermogensreserve meer: de frigo is niet geschikt om etenswaren in te vriezen. Het gemiddeld verbruik is dan 18 à 20Wh per uur.

Conclusie

Welk toestel moet je kopen? De temperatuursaanduiding is interessant, maar niet noodzakelijk. De isolatie is uitstekend, zodat het uurverbruik nog lager is dan die van de kleinere basisversie. Een verschil van 1W per uur is niet enorm, het is het verschil tussen een LED lamp van 5W of 6W. Het grootste verbruikt komt echter door het koelen van de waren, en hier hebben beide toestellen eenzelfde rendement.

De CFX kan op netspanning werken, maar met de CDF is dat ook mogelijk als je een adapter koopt (3.5A bij 12 - 15V is voldoende). Je moet niet speciaal een Dometic adapter kopen, die is ontworpen om alle toestellen van stroom te voorzien en dus wat te zwaar uitgevoerd voor een basistoestel.

De CFX maakt minder lawaai dan de CDF, maar beide toestellen zijn zeer stil en kunnen op een hotelkamer gebruikt worden. De CFX is hier ook weer een beetje stiller dan zijn goedkopere broer.

Conclusie: het is een beter toestel dan de basisversie, maar de meerprijs is te hoog voor een occasioneel gebruik. Ook als tweede koelkast om dranken koel te houden op een hobbykamer of slaapkamer is de kostprijs te hoog. Als extra koelkast is het voldoende om een paar flessen te kunnen koelen, het is niet nodig om 9 1.5 literflessen koud te houden. De CDF-18 kan 4 1.5 literflessen koel houden.

De koeling van de compresseur is meer optimaal bij de CDF: bij normaal gebruik voelt de uitlaat niet warm aan, wat wel het geval is bij de CFX reeks.

Technische afsluiter

Ik ben mij gaan informeren over het dalend verbruik (niet bij de verkoper, want die weet er niets van). Het lager verbruik na een uur werking wordt niet veroorzaakt door de temperatuurbeveiliging, maar door de temperatuursdaling zelf: als de temperatuur in het vriesvak lager is, dan is er meer koelmiddel in vloeibare fase (en minder in gasfase) waardoor de tegendruk in de compressor lager wordt. Met een lagere tegendruk wordt het verbruik ook minder. Maar het rendement stijgt daardoor niet: het koelvermogen zakt ook.

De uitleg is waarschijnlijk juist, want het verbruik is omgekeerd proportioneel met de temperatuur in de koelcel. Bij een beveiliging zou het verbruik meer abrupt zakken. Il zal de test ook uitvoeren met de CDF: aangezien het een natuurkundig effekt is, zou het effekt even sterk moeten optreden.

In A hebben we een normale werking van de Dometic CFX-28 die op regelmatige tijdstippen inschakelt om de temperatuur op peil te houden.

Bij B hebben de de afkoeling tot -18° met een literfles water in het toestel. Men ziet aan het verbruik dat de gewenste temperatuur niet bereikt is.

Bij C hebben we een koeling met een lege koelkast. De temperatuur zakt sneller en na een uur schakelt de koelkast uit: de temperatuur is bereikt.

In D hebben we eenzelfde test met de Dometic CDF-18. Het toestel verbruikt minder, maar de typische curve is wel degelijk aanwezig. De gevraagde temperatuur is in twee uren bereikt en de motor wordt kort stilgelegd.

De daling van het verbruik wordt dus wel degelijk veroorzaakt door de temperatuurdaling (en bijhorende drukdaling). Ik had het effekt niet opgemerkt bij de CDF, omdat ik die enkel als koelkast grondig heb getest.