Compressor Condenser Capilaire buis Verdamper

Compressorkoelkast (volg de link voor een natuurkundige uitleg)

Zowel de compressorkoelkasten als de absorptiekoelkasten berusten op eenzelfde werkingsprincipe: het verdampen van een vloeistof haalt warmte uit de omgeving.
De compressor perst een speciaal gasmengel samen. Door het samendrukken ontstaat warmte, die afgegeven wordt aan de buitenwereld in de condenser (de zwarte leidingen achteraan de koelkast). Het gas koelt af en wordt daardoor vloeibaar onderaan de condenser.
De capilaire buis aan de ingang van de koelruimte zorgt voor een plotse drukdaling, waardoor het vloeistof opnieuw verdampt. In de verdamper wordt warmte aan de omgeving ontrokken.

• Voordelen: laag verbruik, sterke koeling mogelijk
• Nadelen: zware constructie (motor), luidruchtig

Bij bepaalde installaties worden de nog koude gassen die de verdamper (4 op de tekening) verlaten gebruikt om het vloeistof dat de verdamper binnenkomt verder af te koelen. Daardoor stijgt het rendement.

Productbespreking Dometic CDF-18 en Dometic CFX-28, dit zijn twee compressorkoelkasten voor gebruik op verplaatsing, maar die kan ook heel nuttig zijn als extra koelkastje op het verdiep. Dankzij het hoog rendement en de goede isolatie is het verbruik zeer laag, een paak watt-uur éénmaal de gewenste temperatuur bereikt is.

Deze koelkasten zijn uitgerust met een heel kleine compressor en een beperkte hoeveelheid gas. Als het toestel permanent gebruikt wordt ontsnapt er wat gas en na jaren continu gebruik daalt het koelvermogen omdat er minder gas is. Bij een temperatuur van 25° heeft het toestel moeite om onder de -15° te geraken. Dit effekt is ook aanwezig bij normale tafelkoelkasten, maar omdat er hier meer gas aanwezig is treedt het effekt pas na meer dan 10 jaar continu gebruik op.

Absorptiekoelkasten | Russiche absorptiekoelkast
Het onderhouden en herstellen van een absorptiekoelkast
Het rendement van een absorptiekoelkast verhogen

Een absorptiekoelkast gebruikt geen compressor. Bij een absorptiekoelkast wordt het nominaal koelvermogen pas bereikt na één uur (er moet eerst een amoniakcirculatie op gang komen en dit gebeurt pas als een bepaalde temperatuur-equilibrium bereikt is).

• Voordelen: volkomen geruisloos (daarom wordt het vaak in hotelkamers en ziekenkamers gebruikt), kan zowel op electriciteit als op gas werken (camping-car), geen bewegende delen, nagenoeg onverslijtbaar.
• Nadelen: laag rendement op electriciteit, duurt 30 minuten vooraleer het toestel begint te koelen

Koelkast met Peltier-element

Men gebruikt hier een speciaal soort halfgeleider dat aan één kant koelt en aan de andere kant verwarmt als er gelijkstroom door het element loopt.

• Voordelen: eenvoudige construktie, geen bewegende delen: wordt daarom in koelboxen gebruikt
• Nadelen: laag rendement, beperkt koelvermogen, ventilator nodig om de warmte af te voeren

Een interface om verschillende batterijen samen te gebruiken om bijvoorbeeld een koelbox van stroom te voorzien. De batterijen kunnen van een verschillnd type zijn.

Welk systeem voor vast en mobiel gebruik?
Bij gebruik thuis zal men de voorkeur geven aan een compressorkoelkast vanwege zijn hoog rendement. Als het toestel geen geluid mag produceren (hotelkoelkast) gebruikt men absorptie.

Bij gebruik in caravans en mobilhomes is een absorptiekoelkast aangeraden: het verbruik op gas is echt minimaal. Onderweg koelt men op electriciteit (minder risico op brandgevaar).

In vrachtwagens zal men een kleine compressorkoelkast gebruiken: deze hebben een beter rendement dan peltier-koelkasten (lager verbruik en hoger koelvermogen). Vanwege de compresseur zijn deze koelkasten redelijk zwaar en meestal niet geschikt voor gebruik in de auto. Ze kosten veel meer dan peltierkoelkasten.

Als er weinig ruimte is (personenauto), is men aangewezen op een peltierkoelkast. Deze zijn het meest geschikt als er weinig plaats is. Deze koelkasten zijn goedkoop maar het verbruik is hoog en het koelvermogen beperkt (batterij leeg in een paar uur!)

Verschil met airco in de auto

Bij een klassieke koelkast is het een teken dat de installatie lekt als de motor wel draait maar er geen koude meer gemaakt wordt. Het is niet de moeite van het lek op te sporen, de koelkast weer luchtledig te trekken en koelmiddel inspuiten.

Combi-toestellen (koelkast en diepvries in één)

Sommige toestellen hebben een extra schakelaar (een "winterstand"), waardoor het lampje in het koelvak blijft branden. Daardoor moet de compresseur vaker aanslaan en zal de temperatuur in het vriesvak ook lager worden.

U heeft het begrepen; een dergelijke combi-toestel is goedkoper om te fabriceren, maar verbruikt wat meer dan een toestel met aparte motoren. Er bestaan echter systemen waarbij de koudeverdeling door een kleppensysteem geregeld wordt.

Ventilatorkoeling van koelkast thuis

Bij een koelkast thuis is het meestal niet nodig een ventilator te plaatsen om de condenser extra te koelen omdat de oppervlakte groter is. Een ventilator kan wel voorzien worden als de luchtcirculatie slecht is (inbouwkoelkast).

Het is hier niet de bedoeling dat de warme lucht opnieuw en opnieuw naar de condenser gestuurd wordt, de bedoeling is dat er frisse lucht aangevoerd wordt.

De ventilator moet enkel draaien als de condenser zeer warm wordt (bijvoorbeeld temperatuur aan de uitgang van de compressor boven de 50°C).

De ideale temperatuur om zulke produkten te bewaren is +5°C. Men gebruikt de koelkast best enkel voor het bewaren van vaccins en andere soortgelijke produkten, zodat de deur niet te vaak open gedaan wordt. Het plaatsen van andere produkten kan de temperatuur doen stijgen.

De vaccins plaatst men midden in de koelkast, ver van de wanden, liefst in de originele piepschuimen verpakking. Indien de waarde van de produkten hoog is, kan men overwegen een kleine generator te plaatsen om stroom te leveren bij stroomonderbrekingen. Gebruik geen inverter technologie, maar een kleine werfgenerator die beter in staat is motoren te starten.