Een generator voor triphasé. Alle generatoren leveren ook monophasé, maar niet allemaal hebben ze de noodzakelijke aansluitingen Met een dimmer wordt er slechts gedurende een deel van de periode stroom verbruikt.
Drie huisgeneratoren worden hier besproken: De werfgenerator Generator met inverter-technologie Generator met condensatorbekrachtiging Lees ook: Arbeidsfactor Crest factor

Kleine ondernemingen (winkels, horeca,...) opteren liever voor een grotere stroomgroep die ervoor kan zorgen dat de economische aktiviteit niet stilvalt. De koelcellen moeten stroom krijgen, maar ook de winkel mag niet zonder stroom vallen.

Diesel of benzine?

Zwaardere groepen hebben een dieselmotor die een hoger rendement haalt, maar die moeilijker te starten is (deze gebruiken een electrische starter, en voor echt grote groepen zelfs een persluchtstarter). Dieselmotoren kunnen gevoed worden met rode brandstof (mazout voor huisverwarming waarop minder belastingen betaald moeten worden).

Installatie (aansluiting in de woning)

Normaal is 2000W voldoende voor een huis, als de grote gebruikers natuurlijk uitgeschakeld worden. De centrale verwarming (op gas) kan echter probleemloos door de generator gevoed worden. Het beste is te werken met een relais die alle grote gebruikers buiten dienst stelt als het huis door de generator gevoed wordt.

In ieder geval moet u een beroep doen op een electricien als u een deel van de electrische installatie van het huis zou veranderen. U komt gegarandeerd in de problemen als u stroom op het net zou steken tijdens een stroomonderbreking!

Zonnepanelen werken niet tijdens een stroomonderbreking, zelfs al is er voldoende zon. De omvormer is ontworpen om te synchroniseren op het net en is niet voorzien voor eilandbedrijf (niet gekoppeld aan het electriciteitsnet). Zelfs al draait de generator (en is er dus een lokaal electriciteitsnet), toch kan de zonnepaneel niet gebruikt worden omdat de stroomafname onvoldooende stabiel is.

Voor het gebruik van zonnepanelen en/of windmolens is er een zogenaamde gridformer nodig: dit is een apparaat met een zware bufferbatterij die voor een lokaal stabile electriciteitsnet zorgt en het extra vermogen kan opslaan. Als de produktie te laag wordt, leveren de batterijen de nodige stroom. Als de batterijen leeg geraken wordt de generator gestart.

Bij de stroomonderbreking moet de generator buiten gezet worden (produktie van schadelijke gassen). Het beste is op voorhand een vaste, veilige plaats te voorzien, waar de generator constant kan blijven draaien (beschut van de regen). Een generator produceert ook heelwat warmte. Het volstaat meestal niet om de schadelijke gassen naar buiten te voeren: er moet ook voor ventilatie gezorgd worden.

Grote generatoren die in een ruimte geplaatst worden hebben een uitlaat die de giftige gassen naar buiten voert. De generator heeft een ventilator en de ruimte moet voldoende verlucht kunnen worden. Dit zijn generatoren die gebruik worden als noodgenerator in ziekenhuizen en bedrijven.

Automatische starter

Bij hospitalen, computercentra, fabrieken waar de productie niet mag stilvallen, combineert men een noodaggregaat met lokale UPS (noodvoedingen op batterijen). De UPS levert stroom aan de diensten die niet zonder stroom mogen vallen, terwijl de noodgenerator opgestart wordt. Na een minuut kan de generator de stroomvoorziening van het volledig bedrijf gradueel overnemen.

Monofasig of driefasig?

Een monofasig net (zelfs al is die zwaar genoeg uitgevoerd) kan geen driefasige motoren aandrijven omdat de draaistroom ontbreekt. Een monofasig net kan eventueel gebruikt worden om een driefasige verwarming van stroom te voorzien, waarbij er dan één, twee of drie verwarmingselementen aangesloten worden (in parallel), maar dit is echt ee noodoplossing: er is dan beter te kiezen voor een autonoom verwarmingssysteem (gas of mazoutconvector).

Driefasige generatorten beschikken natuurlijk over een driefasige aansluiting en vaak ook over drie monofasige aansluitingen. De driefasige aansluiting kan al dan niet gebruikt worden in combinatie met de monofasige aansluitingen voorzover de totale belasting niet overschreden wordt. De monofasige aansluitingen zijn soms niet aanwezig (besparing), maar er bestaan aanpassingskabels die van een trifasé aansluiting drie monofasé aansluitingen maken.

Om het maximaal vermogen uit de generator te halen moeten de drie aansluitingen evenveel belast worden. Iedere uitgang kan bijvoorbeeld 20A leveren: gebruikt men slechts één aansluiting, dan kan de generator 4.4kW leveren, gebruikt men ze alle drie, dan wordt dat 13.2kW.

De funktie-aanduiding van de generator heeft geen wettelijke waarde. Generatoren voor op reis (meestal met inverter-technologie) hebben weinig vermogensreserve en kunnen geen zware motoren starten (zelfs al kunnen ze voldoende stroom leveren). Generatoren voor op de werf hebben wel de nodige reserve.

Kilowatts of kilovars?

Maar een aantal verbruikers zijn geen "gemakkelijke eters": ze vragen veel ampères, maar ze braken die dan terug uit op het net bij de volgende halve periode. Het zijn vooral transformatoren, motoren en spoelen (ballast bij TL lamp) die lastig doen. Ze verbruiken meer ampères dan wat berekend wordt uit hun verbruik (vermogen).

Indien de thermische motor van de generator berekend moet zijn voor het te leveren vermogen (met een zekere reserve), moeten de wikkelingen in de alternator en de kabels voorzien zijn op de stroom. Daarom hebben generatoren een indicatie van het vermogen in kW (hetgeen de verbrandingsmotor kan leveren) en een indikatie in kVA (hetgeen de alternator kan leveren).

Vaak is de verhouding van een generator kW:kVA 1:1.25, maar aan gebruikerskant hangt dit af van de belasting: klassieke TL-verlichting heeft bijvoorbeeld een heel slechte verhouding (wegens de ballasten), maar dat kan gecompenseerd worden in bepaalde armaturen. De verhouding kW:kVA wordt arbeidsfactor genoemd.

Een monofasige generator die berekend is voor 2kW heeft een zekering van 10A en kan in de praktijk 2.3kVA leveren, en dan schakelt de ingebouwde zekering af.

Aanloopstroom en crest factor

Ook dimmers vormen een moeilijke belasting voor de stroomaggregaten omdat ze een slechte crest factor hebben (bij iedere periode nemen ze maar korstondig stroom af van de generator). Het is daarom belangrijk reserve-vermogen over te hebben. De generator moet in feite berekend zijn op het volle vermogen, en niet op het gedimd vermogen.

Een waterpomp of een ventilator in een loods die continu moet draaien heeft een generator nodig die effektief 30 à 50% meer vermogen kan leveren dan het wattage op de motoren. Zo moet de generator niet continu zijn maximaal vermogen leveren en zal die veel langer meegaan. Bij werven telt men het gebruik van alle apparatuur samen en gebruikt men een vermenigvuldigingsfaktor van 1.2 (met deze formule houdt men rekening met de aanloopstroom van de motoren en met het feit dat ze niet constant op vol vermogen gebruikt worden).