Ubuntu 11 de eerste versie met "de lint" links De look van versie 16 is niet om over naar huis te bellen (zelfs niet gratis via skype) De geteste versie van Ubuntu Gebruik van het werkgeheugen en processortijd bij Ubuntu 16... ... en windows XP Remote desktop: niet meer mogelijk om bestanden te synchroniseren tussen twee computers Nautilus: niet meer mogelijk om een boomstruktuur links te bekomen

Dan maar de laatste Ubuntu versie gedownload (we zitten aan versie 16, dus Xenial Xerus). Een CD branden is niet meer mogelijk, Ubuntu moet op een DVD. De user interface is niet veranderd sinds de laatste versies, dus met de "lint" aan de linkerkant. Het gebruik is nog altijd even ongemakkelijk: terwijl de oudere versies gecentreerd waren op software (je selecteerde een applikatie en dan deed je je werk), zijn de nieuwe versies gebaseerd op bestanden: je kiest een document en dan opent de applikaties. Maar wat mij het meest ergert is niet de user interface (je geraakt er aan gewoon).

Software terugvinden die je niet vaak gebruikt is onhandig (als het lint vol is vallen de oudste items ervan). Software die je niet vaak gebruik moet je best pinnen op het desktop, dan ben je zeker dat het icoontje niet verdwijnt, maar sommige applikaties kunnen niet verplaatst worden naar de desktop: je moet een aparte utility downloaden om de link naar de applikatie in de system tray te zetten (de zone boven waar de klok zit). Het begint al goed, je moet software downloaden om iets te kunnen doen dat standaard bij het operating system zat.

Maar software installeren (voor zover die beschikbaar is via Ubuntu zelf) gebeurt zeer vlot zonder dat je moet ingrijpen. Gewoon op installeren klikken, je passwoord geven en na een paars econden kan je de applikatie gebruiken. Zo heb ik natuurlijk GIMP geinstallerd, samen met een paar extra utilities.

Omdat ik een extra SSD schijf had (120GB) heb ik ook Ubuntu thuis geïnstallerd. Het is een volledige onafhankelijke installatie van mijn windows installatie: om van windows naar linux over te gaan verander ik van opstartschijf. Alle documenten staan op een NTFS geformateerde schijf en zijn door beide besturingssystemen zichtbaar.

Deze versie heeft een dual core PC nodig met een klokfrekwentie van minstens 2GHz en 2GB werkgeheugen. Met minder moet je het niet proberen, de computer wordt veel te traag. Zelfs met de drie jaar oude computer wilt het maar niet vlotten, het is alsof de spook van windows 10 nog rondwarrelt in het systeem. Ik kan sneller een internet pagina op m'n tablet laden dan op die recente computer (met windows 10 is het niet beter, in tegendeel, maar dat zijn we ondertussen gewoon).

Mijn werkcomputer dateert nog van de gelukzalige tijd van windows XP, en hoewel XP slechts in 32 bits modus draait (en Ubuntu gebruik kan maken van de 64 bits van de processor) is de werking van de computer veel vlotter onder XP dan onder Ubuntu, wat toch wel opmerkelijk was, zeker dat er ondertussen talrijke applikaties zijn bijgekomen onder XP: photosoep, de zoveelse versie van flash player, nog een update van Firefox, een update van Thunderbird,... terwijl Ubuntu in feite een nieuwe installatie zonder ballast zou moeten zijn. Wat het zal worden als er verschillende extra applikaties worden geinstalleerd is mij een raadsel. Software updates maken het systeem alsmaar trager, nooit sneller.

Wat op het eerste zicht wel leuk is, is dat je een drive kan clonen vanaf de user unterface (en het maakt niets uit wat er op die schijf zit), maar er wordt een bestand gemaakt die even groot is als de schijf zelf, de image wordt dus niet gezipt, wat heel nuttig had kunnen zijn. Niet alle sectoren zijn immers in gebruik en zip comprimeert zonder dataverlies. Toch zitten de zip drivers op het systeem, maar ze worden niet gebruikt. Als je de image achteraf comprimeert loopt de compressie vast omdat het source-bestand te groot is.

Websites bekijken verloopt traag, scrollen gebeurt niet vlot. De schroolbar is verdwenen en pech als je muis geen scrollwieltje heeft. Zelfs een MP-3 afspelen geeft haperingen (het lijkt vista wel). Het systeem is constant bezig (zoals bij windows vista en volgende versies). Van de 2 beschikbare GB is 1.5GB constant in gebruik. Zelfs zonder aktieve programma's is 10% processortijd opgesoepeerd door Ubuntu.

In vergelijking daarmee is mijn windows installatie vlot (het enige hardware verschil is het gebruik van een oudere en tragere SSD schijf van 60GB voor windows in plaats van 120GB voor ubuntu), slechts een paar procenten processorgebruik en een paar honderden kB werkgeheugen.

Moet je dan overschakelen op Ubuntu, om een computer te hebben die bijna even traag is als onder windows 10 (en veel veel veel trager dan onder XP)? Voor de user interface moet je het niet doen, al geraak je die uiteindelijk wel gewoon. De UI lijkt mij in ieder geval beter dan dat halfslachtig ding van windows 10 dat terzelfdertijd op een kinderspeeltje lijkt met die dikke tegels en anderzijds nog altijd de menustruktuur heeft van windows XP (hoewel er stukken bijgeplaatst en weggehaald zijn in de opeenvolgende windows versies).

Ubuntu is goed als je computer gecrashet is en je een neiuwe harde schijf moet installeren. Natuurlijk heb je geen back up gemaakt, waardoor je geen windows installatie hebt om op je nieuwe schijf te zetten. Ubuntu installeert gemakkelijk, maar niet vlot: je mag gerust rekenen op een uurtje installatietijd.

Wat mij het meest irriteert aan Ubuntu 16 is de lompheid: traag opstarten, niet responsief (je klikt op een internet link en de pagina opent pas na een paar seconden), echt de nadelen van Vista toen die uitkwam, en dit op een relatief recent computersysteem.

Er bestaan Linux versies die aangepast zijn aan wat tragere computers (ik heb vaan met Mint gewerkt). Oudere ubuntu LTS versies (long term support) zijn altijd beschikbaar voor download. Deze versies werden een laatste maal geüpdated en dan vastgezet als ISO-file. Deze oudere versies kunnen voor een wat oudere computer gebruikt worden, maar niet noodzakelijk voor recentere toestellen aangezien bepaalde drivers ontbreken.

Toch kiezen voor de laatste Ubuntu versie?

Bij de laaste versies zal je langer updates kunnen downloaden (zeker als je een LTS versie hebt). Dit is niet belangrijk voor de updates op zich en je computer gaat niet weigeren van op te starten als er geen updates meer zijn, maar met die updates kunnen er bijkomende funkties beschikbaar komen. Ik denk bijvoorbeeld aan een nieuw videoformaat, of facebook die constant bijgewerkt wordt, waardoor de pagina's niet goed meer verschijnen in oudere browsers.

Op mijn Ubuntu systeem heb ik de applikaties uitgetest die ik het meest gebruikt, waaronder remote desktop, en hier ook heeft de nieuwe versie niet alle mogelijkheden van de versie van Ubuntu Licid Lynx (de versie die ik het liefst gebruik). Het blijkt niet mogelijk bestanden te synchroniseren tussen beide computers (share remote drives), terwijl het wel mogelijk is printers te gebruiken (wat in de praktijk niet goed werkt wegens niet-compatibele printer drivers). De vooruitgang loopt hier ook in de verkeerde richting.

Je kan geen configuratiebestand van remote desktop op je werkblad plaatsen. Doe je dat toch (als je ergens in het systeem het bestand gevonden hebt), dan start het systeem gedit (om het bestand te bewerken) in plaats van de correcte applikatie. Toch werkte die goed onder Ubuntu 10! Waarom hebben ze het verklooit?

Een ander probleem dat ook gemeld wordt in discussifora is het verdwijnen van de struktuur van de bestanden in het linkse paneel van nautilus (de navigator van Ubuntu). Het zou te maken hebben met het feit dat zo'n boomstruktuur minder gemakkelijk te gebruiken is met een tablet. Hier ook heeft men een nuttige funktie verwijderd, terwijl men die configureerbaar had kunnen maken. Het antwoord op fora: download een andere navigator. Zo zijn er veel van de standaard applikaties maar een flauwe afkooksel van wat vroeger beschikbaar was.

Als alternatief op Nautilus (die nu gewoon "files" heet) gebruik ik Thunar, waarbij de boomstruktuur wel beschikbaar is. Alle mogelijkheden van Nautilus zijn aanwezig, je kan dus windows computers raadplegen via het smb:// protocol.

Het is mogelijk om een directe verbinding te maken met een FTP server (de bestanden verschijnen alsof ze lokaal aanwezig zijn), maar ik gebruik liever een echte FTP client zoals bareFTP (die dezelfde layout heeft als de meer dan 20 jaren oude WS-FTP). Met een klassieke navigator heb je de neiging de remote bestanden direct te bewerken (dat lukt wel), maar de fout gebeurt dan als het bestand terug geschreven wordt: het schrijven is niet mogelijk of er ontbreken stukken.

Applikaties crashen aan de lopende band, we zijn teruggekeerd naar de beginjaren van Linux, met applikaties die soms wel en soms niet werkten. De fotomanager loopt vast iedere keer dat ik een foto wijzig, de videoplayer slaagt er geen enkele keer in een video volledig af te spelen (ongeacht het formaat), en dit voor een besturingssysteem die al 10 jaren bestaat. Zou windows met een dergelijk misbaksel op de markt komen, dan zou iedereen reklameren.