1 2 3 4 5

De meeste transformatoren worden gebruikt om de spanning te veranderen, maar het veranderen van de spanning verandert ook de stroomsterkte en daarmee de impedantie van het circuit. Een voedingstransfo is dus ook een aanpassingstransformator.

De bekendste aanpassingstransformator is de uitgangstransformator die in buizenversterkers wordt gebruikt. Deze zijn nodig om de hoge uitgangsimpedantie van eindbuizen af te stemmen op de lage impedantie van luidsprekers. Met de introductie van vermogenstransistoren werden deze transformatoren overbodig.

MC/MM-aanpassingstransformator

Een andere veelvoorkomende toepassing was als aanpassingstransformator voor MC-elementen (moving coil). Deze elementen produceren een zeer zwak signaal, ongeveer 400µV, terwijl de meer gangbare MM-elementen (moving magnet) een signaal van 2mV produceren.

Om de signaalamplitude te vergroten kan een dubbele aanpassingstransformator (één voor elk kanaal) worden gebruikt. Dit was vooral nodig bij de eerste transistorversterkers: ze hadden een slechte signaal-ruisverhouding en het audiosignaal van een MC-element ging vaak verloren in de ruis. De meeste versterkers hadden een "Phono"-ingang die compatibel was met MM-elementen. Een aanpassingstransformator maakte het mogelijk om de signaalamplitude te verhogen van MC niveau naar MM niveau. Tegenwoordig zijn operationele versterkers met een zeer lage ruisvloer beschikbaar, waardoor een transformator niet langer nodig is. De versterker hoeft alleen nog maar een omschakelbare MM/MC-ingang te hebben.

Deze transformator heeft een ingangsimpedantie van 500Ω (MC-elementen hebben over het algemeen een zeer lage impedantie van ongeveer 50Ω) en een uitgangsimpedantie van 10kΩ. De ingangsimpedantie van de versterker (phono-ingang) moet 47kΩ zijn.

Oscilloscoopafbeelding 2:
De transformatieverhouding is 4,5×: Het 400µV-ingangssignaal wordt getransformeerd naar een 1,8mV-signaal, wat net voldoende is voor de phono-ingang van de versterker.

Hier wordt een 1,756V-signaal op de 10kΩ wikkeling gezet en meet de oscilloscoop een 374,4mV-signaal op de 500Ω wikkeling (de transformator wordt in omgekeerde richting gebruikt).

Oscilloscoopafbeelding 3:
De bandbreedte is zeer lineair, gaande van 25 Hz tot meer dan 20 kHz, zelfs bij een signaal met een hogere amplitude dan dat van een platenspeler. Een grote bandbreedte is noodzakelijk omdat tegenkoppeling bij dit type schakeling niet mogelijk is.

Oscilloscoopafbeelding 4:
Het uitgangssignaal is zeer vervormd bij een blokgolfsignaal, maar dit is onvermijdelijk: de transformator is een inductieve transformator en de kleine capaciteit tussen de windingen maakt het een resonantiekring. We kunnen zo de eigenfrequentie van de transformator bepalen, die ongeveer 500 kHz bedraagt.

Oscilloscoopafbeelding 5:
Het signaal is normaler wanneer de secundaire wikkeling wordt belast en gedempt door een weerstand van 470Ω. Dit signaal op de skoop is volkomen acceptabel: dergelijke blokgolfsignalen komen in de natuur niet voor en een transformator kan ze niet perfect reproduceren.

Hoofdtelefoontransformator

In tegenstelling tot een luidspreker heeft een hoofdtelefoon slechts een zeer laag signaal nodig; 100mW is al behoorlijk veel. Dit vermogen kan worden geleverd door een kleine versterker met een eindtrap die is uitgerust met een ECC82 of ECC81 in een push-pull-configuratie.

Een push-pull-versterker is nodig in plaats van een single-ended versterker als dit type transformator wordt gebruikt, omdat deze erg klein is (weinig ijzer) en direct zou verzadigen bij een continue stroom van één milliampère.

De meeste hoofdtelefoons hebben een impedantie van 32Ω, wat betekent dat de getransformeerde impedantie bij de primaire wikkeling 640Ω is (of 1280Ω als de helft van de wikkeling aan secundaire kant wordt gebruikt). Dit is niet veel, maar het is acceptabel als er een dubbele triode aan de uitgang wordt gebruikt.