Ubuntu heeft standaard een zeer uitgebreide SMART programma aan boord. Windows heeft niets. Windows is niet smart. Twee voorbeelden van oude magnetische koppen. Het keramisch plaatje is een milimeter groot. Van de kop zelf is enkel de wikkeling en een metalen plaatje zichtbaar. Meer foto's en uitleg op de algemene pagina over harde schijven.

Monitoringprogrammas

Harde schijven zijn uitgerust met een monitoring-programma dat constant de toestand van de harde schijf bijhoudt (SMART: Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology). Deze software is in staat waarschuwingen te geven aan het operating system "Opgelet, er loopt iets mis met deze harde schijf". Helaas, windows luistert niet Je hebt een specifiek programma nodig dat de smart-status van de harde schijf kan opvragen. Op deze pagina geef ik je twee mogelijke programma's die de toestand van je harde schijf bijhouden, en een foutsignaal geven voor de eerste echte fouten optreden.

Smart parameters

De monitoring-software krijgt zijn informatie van de harde schijf onder de vorm van parameters. Er zijn ongeveer 250 parameters voorzien (sommigen zijn redelijk standaard, sommigen zijn merk-gebonden en de rest wordt niet gebruikt). Een harde schijf kan maximaal 30 parameters doorgeven aan de computer. Een SMART-programma toont enkel de parameters die hij van de harde schijf ontvangen heeft.

Wees Smart

Nog meer informatie over SMART programma's.

SMART voor SSD

Ook bij Solid State Disks kunnen de smart-parameters uitgelezen worden.

De waarde van iedere parameter kan gaan van 1 (zeer slecht) tot 253 (uitstekend). In de originele beschrijving is de standaardwaarde 100, maar fabrikanten gebruiken soms andere beginwaarden: 200 of 253. De maximale waarde die een parameter kan halen is dan 100, 200 of 253.

Naast de genormaliseerde waarde (1 - 253) kan de harde schijf ook een effectieve waarde geven: dit kan bijvoorbeeld het effectief aantal leesfouten zijn, de temperatuur, het aantal werkuren,… Deze waarden zijn niet genormaliseerd (naargelang de fabrikant of de serie wordt de tijd in minuten of uren aangegeven).

SSD schijven geven ook SMART parameters, maar deze parameters zijn niet gestandardiseerd (en bij de fabrikant moet je niet aankloppen...). Mijn server die uitsluitend SSD schijven gebruikt draait nu al een jaar en de smart-parameters staan nog altijd op hun maximale waarde. De levensduur van dergelijke geheugenmodules is beperkt (ongeveer 8 jaar voor geheugenmodules die gebruikt worden in consumer toestellen (2.5' maat), ongeveer 25 jaar voor geheugenmodules die in servers toegepast worden (3.5' form factor)).

Het bereiken van de TEC wordt aangegeven in de POST (opstartsequentie van de computer) indien de BIOS daarop berekend is, maar wanneer de TEC getriggerd wordt is er meestal reeds schade aan de bestanden en kunnen bepaalde gegevens soms niet meer gered worden.

Een voorspelling van de levensduur van de harde schijf kan enkel gegeven worden door de evolutie van de SMART parameters over de tijd te volgen. Dit kan enkel gebeuren door specifieke monitoring programma's.

Uit het scherm is te zien dat dit fake programma verschillende zaken door elkaar haalt: mensen hebben ooit gehoord van “SMART” en associeren dit met fouten aan de harde schijf die op wonderbaarlijke manier opgelost zouden kunnen worden door een smart-programma. “Fix issues reported during the in-depth diagnostic of S.M.A.R.T attributes”. Hum... De SMART attributes zijn gewoon getallenwaarden die de status van de harde schijf aangeven en veel diagnose (laat staan genezing) is daar niet mee gemoeid. SMART leest op geen enkele manier de bootsector en doet ook geen analyse van de structuur van de harde schijf.

SMART-fouten kan je niet oplossen (op geen enkele manier en zeker niet met een malware programma). Een SMART-fout is gewoon de harde schijf die aangeeft dat er iets mis aan het lopen is. De enige oplossing is zo snel mogelijk de gegevens over te zetten op een andere schijf.

Als een SMART-fout bericht in de POST-sekwentie verschijnt (tijdens het opstarten van de computer) is het vaak al te laat en kan er slechts een deel van de data gered worden (vaak moet men speciale programma’s gebruiken). De smart-funtie tijdens de post-test detecteert enkel de zwaarste fouten (tegen dan is een deel van de data van de schijf al verloren).

Enkel bepaalde programma's lezen alle parameters in (en niet enkel een GOED/FOUT conditie) en kunnen op voorhand aangeven dat een schijf defekt aan het gaan is door de evolutie van de parameters bij te houden.

Nogmaals: SMART-fouten kan je niet herstellen!

Een NTFS_FILE_SYSTEM fout op een schijf die enkel een FAT-32 partitie heeft... Zeer vreemd!