Root » Servers » » Harde schijf » » Onderverdeling » » Back up
Back up maken
Veel meer dan een veiligheidscopie
Back Up
De partitie vormt de fysische grens van een filesystem. Een filesystem krijgt zoveel ruimte (zoveel blokken).

We kunnen een veiligeidscopie maken van de volledige filesystem. Dit heeft tal van voordelen: een reservecopie, natuurlijk, mocht het systeem niet meer willen opstarten omdat bepaalde noodzakelijke systeembestanden niet meer leesbaar zijn, maar er zijn ook minder voor de hand liggende voordelen.

-

-

Veronderstel dat je partitie te klein geworden is. Het systeem is vreselijk traag geworden omdat bij iedere schrijfopdracht er gezocht moet worden naar een vrije blok, en alle nieuwe bestanden zijn her en der in stukjes verdeeld over de vrije blokken. Tijd voor een nieuwe schijf, dus!

De basis van de partitie: de blokken

We herhalen opnieuw in het kort de basisstruktuur van een volume (filesystem).

Een partitie bestaat uit blokken die een vaste grootte hebben: traditioneel is dat 512 bytes, maar nieuwe harde schijven werken tegenwoordig met een blokgrootte van 4k (maar laten access toe op 512-bytes niveau om compatibel te blijven met oudere systemen). De volgende schijven zullen werken met blokken van 1MB (deze bestaan echter nog niet in 2011, maar de huidige ontwerpen houden daar nu al rekening mee).

Het filesystem (de volume) gebruikt de blokken om er data, directories en pointers in op te slaan. De filesystemen verschillen onderling hoe deze structuren op de partitie opgeslagen worden. De kleinste blok is 512 bytes (dit komt overeen met de partitie-onderverdeling), een bestand gebruikt dus minstens 512 bytes, zelfs al zit er maar een paar bytes in het bestand. Blokken worden samengevoegd tot clusters omdat er anders teveel blokken zouden zijn. Het aantal blokken in een cluster hangt af van het filesystem, maar vaak wordt er gewerkt met clusters van 4k (dezelfde grootte als de blokken van de partitie). De clusters vormen de basis van de volume-indeling: een bestand neemt dus minstens 4kB in beslag.

Bestanden (en directories) worden dus verwerkt als een reeks van blokken van 4k. Als een bestand aangroeit, moet er een blok bijgevoegd worden. Vaak is er echter geen vrije cluster beschikbaar achter de huidige: het systeem moet op zoek gaan naar een vrije cluster. Zo geraakt het bestand gefragmenteerd.

Meer uitleg over het defragmenteren van volumes kan u hier lezen.

Back up

Back up programma's maken een copie van een volledig filesysteem en slaan die op in een bestand op een andere partitie (niet de partitie die men aan het back-uppen is). Een back-up op een externe USB schijf is een goed systeem. Back up programma's werken ofwel op partitie-niveau, ofwel op volume-niveau.


Een partitie bestaat uit blokken die al of niet gebruikt zijn.

Back up op partitie-niveau

De blokken worden één per één gecopieerd naar een bestand. Het programma is niet op de hoogte van de bestandsstruktuur en kan dus in theorie gebruikt worden om een back-up te maken van een onbekende filesystem (bijvoorbeeld een Linux partitie op een Windows computer).

Het nadeel is dat het programma geen idee heeft van de bestandsstruktuur, en zal daarom geen wijziging in de partitie toelaten: bij het terugzetten wordt iedere blok op dezelfde relatieve plaats teruggeschreven. De gemaakte backup is een perfekte copie op blokniveau van het origineel.

Compressie op blokniveau wordt vaak toegepast, zodat lege blokken nauwelijks bijdragen tot de uiteindelijke bestandsgrootte van de backup.

Symantec Ghost is het meest bekende backup programma op blokniveau. Zuiver mechanische back-up programma's bestaan er nauwelijks: de meeste kunnen de onderliggende volume analyseren (fouten detecteren en compressie algeritme verbeteren), waardoor ze de mogelijkheid verliezen een raw copie van de partitie te maken.

In theorie kan een mechanische blok-back up zelfs niet weten of een blok al of niet gebruikt is: als het nullen bevat (van de originele formatering), dan is het zelfs niet zeker of de blok al dan niet in gebruik is (de data kan namelijk een string binaire nullen zijn). Ook vrijgekomen blokken worden niet gewist maar bevatten nog steeds de oude data.


Een volume bestaat uit bestanden, directories en pointers die één of meerdere clusters gebruiken.

Back up op volume-niveau

De bestanden worden één per één in de archief geschreven. Bij het terugzetten worden de bestanden één per één teruggeplaatst. Omdat er op bestandsniveau gewerkt wordt, speelt het geen rol hoe groot de ontvangende partitie is (als die maar groot genoeg is). Het operating system (kernel) zorgt voor het lezen en schrijven van de bestanden: er moet dus ondersteuning zijn voor het bestandssysteem in het operating system zelf.

Windows backup (zit in Windows 2000 en XP) maakt een back up op fileniveau en kan daardoor ook gebruikt worden om individuele directories en/of bestanden uit het archief te halen. Het is eigenlijk één van de beste back up programma's die er bestaat, maar dit is onvoldoende geweten!

Omdat de bestanden één per één worden geschreven, kan men daardoor bestandsfragmentatie beperken: bestanden die in het oude filesysteem uit duizenden stukken bestonden worden weer als één fragment geschreven. Omdat Linux niet over een defragmentatieprogramma beschikt (dit is ook minder nodig) wordt een backup/restore cyclus vaak gebruikt om een volume te defragmenteren.

Defragmenteren van Linux file systemen

FSArchiver maakt een backup op fileniveau van de volume. FSArchiver voert ook een analyse van alle aanwezige partities in je systeem: in dit voorbeeld heeft het systeem twee schijven sda en sdb. De longname van het filesystem zal je nodig hebben om aan te geven welke volume gebackupt moet worden.

Om je Linux filesysteem te defragmenteren heb je twee partities nodig en ruimte om de gecomprimeerde file op te slaan. Indien je de root (de systeempartitie) wilt defragmenteren heb je twee computers nodig. Omdat je toch een backup maakt is het misschien interessant om uit te kijken naar een grotere/snellere schijf, want FSArchiver werd eigenlijk ontworpen om een volledig werkende filesysteem op een andere partitie in te planten.
  • Je monteert de schijf in een tweede computer
  • Je zoekt de partitie die je wilt defragmenteren
  • Je zoekt waar je voldoende ruimte hebt (een externe usb schijf is een mogelijkheid)
  • Je start de backup
Het maken van de backup kan een tijdje duren, omdat de bestanden gecomprimeerd opgeslagen worden. Grote bestanden worden individueel gecomprimeerd, kleine bestanden worden in groep gecomprimeerd zodat de compressiefactor gunstig is.

Omdat er op bestandsniveau gewerkt wordt maakt het niet uit hoe groot de nieuwe partitie wordt (als die maar groot genoeg is om alle bestanden op te slaan). Het is ook mogelijk een ander filesystem te gebruiken: je kan een FAT-32 partitie omzetten naar EXT, een NTFS partitie naar EXT,... Zolang de nodige drivers voor het gewenste filesystem aanwezig zijn kan dit probleemloos (tegenwoordig zijn alle distros uitgerust met drivers voor de meest courante filesystems).

Om problemen te vermijden is het sterk aangeraden de back-up terug te zetten op een andere schijf (of tenminste een andere partitie). Bij fouten is de originele partitie nog altijd beschikbaar.

Nu gaan we de backup terugschrijven.

  • Maak een partitie aan (op dezelfde of een andere schijf). Daarmee bepaal je ook de uiteindelijke grootte en type van het filesystem.
  • Zet de bestanden terug met hetzelfde programma.
  • Het terugzetten gaat in het algemeen veel sneller omdat decompressie sneller is.
  • Monteer de nieuwe schijf in de eerste computer
Een paar voordelen van FSArchiver in vergelijking met andere programma's (zoals Ghost voor Windows):
  • Werkt op file-niveau en zal ongebruikte stukken niet opnemen in de backup.
    Ghost copieert alle gebruikte blokken, zelfs al is er maar een klein deel van de blok in gebruik.

  • Kan werken met om het even welk filesystem en kan een filesystem omzetten naar een ander
    De ondersteuning voor de verschillende filesystems zit in de linux kernel ingebouwd.

  • De partitiegrootte kan gewijzigd worden, daarvoor heb je geen extra programma nodig zoals partitionmagic.
De windows backup van windows 2000 en XP werkt eveneens op bestandsniveau en kan dus gebruikt worden om de partitiegrootte en type te wijzigen. Windows kan echter geen EXT filesystems lezen.

Publicités - Reklame

-