Kunst bij Dow Chemicals Walter de Buck: “Poging tot kunst”

Deze polderstreek ligt onder het zeeniveau bij hoogwater en er zijn talrijke pompinstallaties om het overtollig water "over boord" te gooien.

Ik heb de streek bezocht bij hoogwater, en dat reikt het water tot aan de dijken. Bij laagwater zijn er talrijke zandbanken die boven het water uitsteken. In het voorjaar en de zomer zitten er zeehondenkolonies op de zandbank: de jongen moet gezoogd worden. De zeehondenkolonies die vroeger vooral in de Waddenzee leefden hebben naar de Westerschelde moeten uitwijken.

Voor een industrie-haven ligt Terneuzen perfekt: een beetje in het binnenland zodat de zwaarste stormen tegengehouden worden, maar toch aan de zee, zodat er geen sluizen gepasseerd moeten worden (tijdsverlies voor de schepen).

Dow Chemical, de grootse werkgever van de regio, profiteert ten volle van deze gunstige ligging, met verschillende plaatsen waar de schepen kunnen aanmeren om hun lading te lossen. Het betreft voornamelijk petroleumprodukten die gekraakt moeten worden om er verschillende soorten plastiek van te maken (met het afval maken ze worsten voor de frituur). Ook zijn er goede verbindingen met het achterland, de Westerscheldetunnel begint een paar kilometers verder. De zee schuimt, daar waar het afvalwater geloosd wordt. In de buurt riek je niet meer het zilte van de zee, maar een soort "uitgewerkte waspoeder"-geur. Op de zogenaamde mosselbank worden er geen mosselen gekweekt: dit zijn terreinen die voorzien voor facilitaire bedrijven (onderaannemers die samenwerken met Dow, zoals onderhoudsdiensten).

Terneuzen is geen badstad. Een wandeldijk en hoogbouw zoals bijna overal te zien is aan de Belgische kust kennen ze nergens in Zeeuws Vlaanderen. Het wordt hoogtijd dat een paar bouwpromotoren wat hoogbouw neerpoten aan de kustlijn, dan voelen de Belgen zich echt thuis. Er zijn wel een paar flatgebouwen aan de Schelde zelf (met flatteuze namen zoals "gebouw A", "gebouw B", enz), maar meer landinwaarts is het allemaal laagbouw. Geen terrasjes aan de kaaien zoals in Breskens of Antwerpen, hier wordt er gewerkt: je hebt de loodsdiensten en de politiediensten (de maréchaussée), advocaten en incassobedrijven, en vooral industrie in Sluiskil en verder in België (Zelzate).

Een strand is er niet, bij laagwater heb je modderpoelen. De belgen zijn typische terrasjestoeristen, en die zal je niet vinden langs het water.

De dijken zijn prominent aanwezig. Zelfs bij hoogwater heb je nog bijna 10 meter speling om rekening te houden met de "opzet" of opstuwing van het water bij stormweer en noordwestenwind. De kust is niet recht, maar er zijn talrijke inhammen.

Ik ben teruggereden langs het kanaal Gent-Terneuzen. In de verte zie je de hoogovens van Sidmar in Zelzate, de enige hoogovens die nog werken in België.