De afdeling gewijd aan de Tweede Wereldoorlog is een echt museum in het museum. Het legt de situatie vóór de oorlog in de verschillende landen uit. In België zien we een machtstoename van extremistische partijen: de VNV en Rex aan de ene kant, de communisten aan de andere kant. De situatie zal ernstig worden wanneer de extremistische partijen machtiger worden; in België hebben we nu de PVDA aan de ene kant en het Vlaams Belang aan de andere kant, en deze twee partijen maken een centristische coalitie moeilijker.
België staat op voet van oorlog, zonder daadwerkelijk in oorlog te zijn: het is de schijnoorlog. Duitsland valt Polen binnen en Groot-Brittannië verklaart Duitsland de oorlog, maar doet verder niets noemenswaardigs, afgezien van een kort uitstapje naar het Saargebied. De oorlog zou zich heel anders hebben ontwikkeld als de geallieerden waren blijven oprukken, want de Wehrmacht was op dat moment druk bezet in Polen.
Een Belgisch gemotoriseerd antitankkanon dat in 1940 werd gebruikt om de Duitse opmars tegen te houden.
En dan was de bezetting door de nazi's, met de bijbehorende verklikkingen, distributiebonnen, zwarte markt en razzia's op Joden.
Hier is een typische tekening uit die tijd, getekend door een zekere Kaproen. Veel later zou blijken dat dit de naam was die Willy Vandersteen, de bedenker van Suske en Wiske, gebruikte. Als we dit eerder hadden geweten, denk ik niet dat de strip zo'n succes zou zijn geworden...
Maar bolsjewisme en communisme zijn angstaanjagend, en veel mensen vinden het nazisme eigenlijk helemaal niet zo erg.
Veel Belgen, Vlamingen en Walen zullen na de ontbinding van het Molotov-Ribbentroppact aan de zijde van de Duitsers tegen de Russen vechten.
Noord-Frankrijk grenst aan België, wat wij niet onprettig vinden. In die tijd was de voertaal van de streek een soort vlaams dialect.
Het tij lijkt te keren voor de Duitsers. Ze beseffen dat een landing de rest van het verhaal zal bepalen. Als de Duitsers erin slagen de landing af te slaan, krijgen ze opnieuw een paar jaar respijt, de tijd die de geallieerden nodig hebben om een nieuw leger te vormen. Maar waar zal de landing plaatsvinden? Onzeker over de locatie, worden de Duitsers gedwongen alle stranden te versterken, van Noorwegen tot Spanje.
Enkele maanden na de landing in Normandië vond in Zuid-Frankrijk een tweede landing plaats. Het doel was om de Duitse strijdkrachten in een tangbeweging te nemen en de troepen te dwingen aan een nieuw front te vechten.
De dagen van nazi-Duitsland lijken geteld en de pamfletten worden steeds directer. Hier is een advertentie voor een optreden van Circus Bosch (Boche = de scheldnaam van de duitsers).
Wat geen enkel zichzelf respecterend museum zou mogen missen, is een Enigma-machine (ik heb er ondertussen genoeg gezien en op youtube sie je video's van de werking van het toestel). Een machine die aan het begin van de oorlog voor veel problemen zorgde: op het eerste gezicht leek het onmogelijk om de berichten te decoderen, maar transmissiefouten, herhaalde verzendingen van hetzelfde bericht en bepaalde inherente eigenschappen van de machine maakten het decoderen uiteindelijk vrij eenvoudig.
De bekende Jeep ("General Purpose")
De oorlog is voorbij voor ons, maar de schade is nog steeds aanwezig. Het zal jaren duren om de puin te ruimen en voor de mensen is de economische situatie nauwelijks beter dan tijdens de oorlog. Vooral de winter van 1944-1945 zal bijzonder streng zijn. Nederland is nog niet bevrijd en zucht onder het Duitse juk.
De Brigade Piron nam deel aan de bevrijding van België en trok verder naar Duitsland. Dit markeerde het begin van wat later de Belgische Strijdkrachten in Duitsland zou worden.
We gaan nu over naar de naoorlogse periode, die zich vooral afspeelt in de grote zaal, aan de andere kant van het gedeelte 1939-1945.
|