Inleiding: electronica tijdens de tweede wereldoorlog

Sabotage! - technologische voorsprong van de duitsers - de magnetron

De wetenschap

De invloed van de wetenschap tijdens de tweede wereldoorlog. Het verschil in aanpak tussen de duitsers en de engelsen.

De evolutie van de radar

De evolutie van de radar gedurende de tweede wereldoorlog. Als je een radar hebt, is het ook interessant om te weten of een vliegtuig op 50km afstand een vijand is of niet.

HF/DF

Door radiolokatie kon de positie van een onderzeeboot gevonden worden op meer dan duizend km afstand, daar waar de radar maar een bereik had van 50km.

Hellschreiber

Een vernuftig stuk techniek dat overal gebruikt werd. Het is beter dan een fax, het is eenvoudiger dan de telex, het is sneller dan morse, het is de Hellschreiber!

Radionavigatie

Radionavigatie I: de stralen die vliegtuigen naar hun doel kunnen leiden. De Duitsers gebruikten als eerste radiobakens om de nachtbommenwerpers naar hun doel te brengen.

Bernhard/Bernhardine

Radionavigatie II nadat de Engelsen het Knickebein systeem gekraakt hadden.

Engelse en amerikaanse navigatiesystemen

Gee, Decca, Loran: de toepassing van hyperbolische navigatie en trilateratie: eenzelfde systeem zal ook toegepast worden in moderne systemen zoals de GPS.

Eerste computers

Als je computeronderwijs gevolgd hebt, dan zat er vaak een stukje computergeschiedenis bij. Op school leerde je dan dat de eerste computer de ENIAC was, wat niet waar was. De ENIAC was wel één van de eerste computers, maar niet de eerste.

Fritz-X

De radiogeleide bom met sturing door middel van een joystick. Ik zei het al: alles is in de tweede wereldoorlog uitgevonden.

Infra rood kijkers

De duitsers hadden ook aktieve infra-rood kijkers ontwikkeld. Zij konden deze technologie gebruiken omdat de geallieerden geen infra-rood kijkers hadden.

VLF communicatie met duikboten

Gewone radiogolven dringen niet in het zeewater, de duikboten moeten dus boven water komen om berichten te ontvangen. Enkel zeer lage frekwenties dringen in het zeewater, maar daarvoor zijn er grote zendinstallaties nodig.

De beginjaren van de televisie

Er waren al televisieuitzendingen voor de tweede wereldoorlog. Bij het begin van de oorlog (invasie van Polen in 1939) werden de uitzendingen in Engeland stopgezet, maar Duitsland bleef televisieprogramma's uitzenden. Een van de bekendste duitse zenders was zelfs gelegen in Parijs en gebruikte de Eiffeltoren als antenne.

Draadloze communicatie

Men gebruikte vooral communicatie met draad (telefoon en telex) die moeilijker afgeluisterd kon worden door de vijand. Bij de landing in Normandië werden de verzetstrijders ingezet om telefoonlijnen te vernietigen, waardoor de duitse soldaten moesten overschakelen op radio-verbindingen die door de geallieerden afgeluisterd konden worden.

Agfacolor Neu

Ook op andere gebieden hadden de duitsers een technologische voorsprong, zoals bijvoorbeeld de Agfacolor Neu filmemulsie, de eerste kleurenfilm die op een eenvoudige manier ontwikkeld kon worden. De kleurenfilm werd bijvoorbeeld gebruikt voor de Olympische Spelen in Berlin in 1936. Deze film ligt aan de basis van de huidige kleurenfilms (Ektachrome, Kodacolor,...)

Nomenclatuur van de radiobuizen

De radiobuizen hadden een heel vernuftige benaming, zodat men direct de funktie van een buis kon weten (Europese buizen).

Televisieuitzendingen in Duitsland

Er waren al televisieuitzendingen in Duitsland (en in andere landen) voor de tweede wereldoorlog. Ook de engelsen deden proefuitzendingen, maar die werden stopgezet aan het begin van de tweede wereldoorlog.

Afbeelding rechts:
Diode voor de gelijkrichting van de zeer hoge spanning in cathodestraalbuizen (eerste televisies en oscilloscopen).

Om de zeer hoge spanning (6kV in de eerste televisies, 25kV in de kleurentelevisies) die nodig was voor de beeldbuizen te kunnen gelijkrichten, moesten er speciale buizen ontworpen worden.

Dergelijke diodes werden niet enkel in televisietoestellen gebruikt, maar ook in oscilloskopen die aanwezig waren in militaire vliegtuigen. De skopen werden gebruikt om het radarbeeld te tonen.

Dezelfde gelijkrichterbuizen zullen tot in de jaren 1970 gebruikt worden voor het gelijkrichten van de zeer hoge spanning voor de beeldbuis (DY51 voor de televisies in de jaren 1960 tot GY501 gebruikt in kleurentelevisies).