Hoofdindex » Pictures » Oorlogen » Eben Emael » Omgeving van het fort
Eben Emael
in vredestijd
Fotografie
-

-

Eben-Email in oorlogstijd

Eerste foto:
Het fort van Eben Emael is omgebouwd tot een museum. Als je ter plaatse komt, merkt je eerst niet goed dat dit de grootste fort van de wereld was. Het fort bestaat uit ondergondse gangen op verschillende niveaus met wooncellen, keukens, munitie opslagplaatsen en dergelijke. Er konden meer dan duizend mensen gecaserneerd worden en kon een belegering van een week overleven. Het bovenste niveau leidt naar de gechutsbunkers (die ook uit meerdere verdiepingen bestaan).

Men dacht dat de fort niet ingenomen kon worden en bepaalde belangrijke voorzorgsmaatregelen werden daarom niet genomen. Het legerstaff baseerde zich op de eerste wereldoorlog (stellingenoorlog).

Het fort was in die tijd niet omgeven door bossen en men had een onbelemmerd zicht op de ganse omgeving. Het plateau was gelegen op 70 meter boven het niveau van de Maas. Het fort kon de drie bruggen op het Albertkanaal beschieten indien nodig. Het fort zelf werd beschermd door het Albertkanaal en de hoge grachten. De grachten konden dan weer bestookt worden vanaf de bunkers van het fort. Deze grachten zijn niet goed meer te onderscheiden nu dat er overal begroeing is.

Het is nog altijd een militair terrein, maar het zijn burgers die instaan voor het museum. Er is geen legercaserne meer in het fort.

Het grootste deel van het fort zit onder de grond en men ziet enkel een paar bunkers. Op het plateau ziet men de geschutsopstellingen, gericht naar Visé en Maastricht (maar niet naar de Duitsers, dat mocht niet als België een niet-gebonden land wou blijven). De koepels waren niet 100% operationeel. Op het plateau is er ook een ronde verluchtingsbunker (foto 5).

Men kan de volledige Maasvlakte zien vanaf de uiteinde van het plateau. Dan pas merkt men hoe groot het fort is. Vanaf de parking tot het uiteinde van het fort (70 meter hoger) is het zo'n 30 minuten stappen. Men ziet het Albertkanaal naar Antwerpen, het afleidingskanaal naar de Maas (Kanaal van Ternaaien, canal de Lanaye, een kanaal van nog geen 2km) en uiteindelijk de Maas in de verte. Hier vormt de Maas de grens met Nederland. Het Kanaal van Ternaaien verbindt de Maas met... de Maas (via een stukje Albertkanaal). Dit is geen uitzondering: ook in Nederland heeft men een afleidingskanaal (Julianakanaal) om een deel van de Maas te overbruggen die op die plaats moeilijk bevaarbaar is.

Tweede foto:
Het Albertkanaal werd gebouwd om de zeehaven van Antwerpen te verbinden met de industriehaven van Luik. Beide havens hebben daar voordelen uit gehaald. Op de fresco die te zien is aan de Ile Monsin ziet men een havenarbeider uit Antwerpen en een puddler uit Luik (arbeider in de staalindustrie, werkend aan de puddeloven).

Het kanaal loopt ook door de streek van Genk en Beringen, die toen zeer belangrijk waren (de Kempense steenkoolmijnen). Deze steenkoolmijnen waren toen in handen van de waalse industrie die grote hoeveelheden steenkool nodig had (de waalse steenkoolmijnen waren nagenoeg uitgeput en konden niet meer rendabel uitgebaart worden).

De sluis van Ternaaien maakt de verbinding tussen het Albertkanaal en het kanaal van Ternaaien naar de Nederlandse Maas. Er zijn al lang verbouwingswerken aan de gang. De sluis werd vergroot en het verkeer is opnieuw mogelijk, maar de werken zullen pas volledig klaar zijn in 2016. De sluizencomplex heeft ook twee kleine sluizen die al lang niet meer gebruikt worden en volledig overwoekerd zijn.

Foto 3 en 4:
De grond bestaat uit kalksteen (mergel) die veelvuldig in de bouw en in de industrie gebruikt wordt. Over de grens juist voor Maastricht is er een groot bedrijf dat ciment maakt op basis van kalksteen uit de streek (het bedrijf mag echter niet meer uitbreiden en zal gesloten worden). Het kalksteen dat afgegraven werd voor het Albertkanaal was dus niet verloren. Het is goed te zien dat de flanken door het plateau van Caestert machinaal gegraven zijn. Ook de flanken van het Albertkanaal werden later op kleinere schaal afgegraven. De grotten die daardoor ontstonden zijn gebruikt geweest voor de champignonkweek, nu zijn ze verlaten en vormen ze broedplaatsen voor vleermuizen.

Het fort kan bezocht worden, maar het zijn enkel geleide bezoeken, waarbij men stipt om 13.30 aanwezig moet zijn (enkel in het week-end). Het is in ieder geval raadzaam de openingsuren van het fort te raadplegen op de site van de vereniging.

Laatste foto: de kloof door het Plateau van Caestert (Albertkanaal). Het was een verdedigingslinie van België en er waren bunkers in de kloof zelf gegraven. De verdedigers hadden een perfect zicht op het kanaal. Het fort van Eben Emael moest dus ingenomen worden om het Albertkanaal veilig te kunnen oversteken. Maar de hele aanval was feitelijk een enorme afleidingsmaneuver om de geällieerde troepen naar België en Nederland te sturen. Ondertussen staken de Duitsers de Ardennen door en bereikten ze de Noordzee nabij Abbeville en waren onze troepen volledig omsingeld.

Publicités - Reklame

-