De Samber in de richting van Luik (de Maas), met de verbinding met het kanaal op 1 km De Samber stroomopwaarts Het kanaal dat de verbinding maakt met de Samber nabij Carsid De Samber aan het kanaal Ik fotografeer liever in kleur, maar soms is een zwart-wit beeld meer sprekend

Aan het begin van de industrialisatie was de ligging zondermeer ideaal, met een verbinding met de koolmijnen van de Borinage. Er is ijzererts in de bodem. Het is bijna vanzelfsprekend dat de staalindustrie en de industriële revolutie in de streek tussen Luik en Charleroi begonnen is.

Maar de steenkoolmijnen raken langzamerhand uitgeput. Er wordt overgeschakeld naar steenkool uit de Kempen, maar hier ook raken de mijnen uitgeput en de mijnen sluiten de ene na de andere. Het ijzererts was niet van voldoende kwaliteit en leverde minderwaardige staalprodukten. De eisen die aan de staalproducenten gesteld werden werden alsmaar strenger en er was een dure raffinage nodig om de kwaliteitseisen te halen. Zowel het erts als de steenkool moeten uit het buitenland gehaald worden (transport over zee) en dan zijn de installaties die aan zee gebouwd zijn in het voordeel.

Zoals in Luik is de hoogoven stilgelegd en is nooit meer opgestart.

Wat is er nog veranderd in de streek sinds mijn laatste bezoek, 8 jaar geleden? Bij de stopzetting van de site was het nog de bedoeling dat de produktie ooit weer opnieuw zou opgestart worden. Er waren werkploegen voor het onderhoud en je kon de site normaal betreden via de hoofdingang (daar waar de spoorlijnen de site binnenkomen). Nu is de ingang volledig afgesloten met hoge hekken. Er is niemand meer aanwezig in de fabriek.

Bij de Forges de Clabecq werd bijna alles afgebroken zonder consultatie met de omwonenden (die vaak bij de Forges gewerkt hebben). Hier wilt men een deel van de installaties behouden, maar men weet nog niet goed dewelke. Conclusie: er wordt niets gedaan.

De cokesfabriek is gelegen aan de andere kant van de Samber en zuivert de steenkool zodat die in de hoogoven als brandstof en reductor gebruikt kan worden. De storende componenten van steenkool worden gerecupereerd door droge destillatie: de brandbare gassen, ammoniac en teer. De hele site ziet er zwart uit door de teerresten en de steenkool, maar de natuur is aan een opmars bezig.

De cokesfabriek wordt afgebroken, maar de werkzaamhenden verlopen niet volgens een vooropgesteld plan. Er zijn delen van gebouwen die afgebroken zijn, terwijl de rest nog recht staat. Dit is normaal voor de cokesfabriek waarvan de muren die verzwakt zijn door de hoge temperaturen spontaan kunnen instorten als de oven wordt stilgelegd.

Al het koper werd natuurlijk verwijderd, maar de werkzaamheden verlopen nu niet meer zo vlot. Buizen die in open lucht lopen zijn doorgezaagd, maar de dunnere buizen en de buizen die door gebouwen lopen zijn nog intact. De teerreservoirs zijn nog niet afgebroken. De rails van de spoorwegen zijn echter al allemaal verwijderd.

Tegenwoordig doet men vooral aan recyclage van oud ijzer. Met een electrische vlamboogoven word schroot vloeibaar zodat het ijzer opnieuw gezuiverd, gegoten en gewalst kan worden. De kwaliteit van het bekomen staal is wat minder dan de kwaliteit die men bekomt door nieuw staal te maken (door middel van een hoogoven).

Er is veel aktiviteit in de verschillende bedrijven die nog aktief zijn. Electriciteit is namelijk goedkoper in het week end en een electrische oven verbruikt enorm veel electriciteit. De productie loopt continu, maar het is niet meer een technische noodzaak (een hoogoven of een cokesfabriek kunnen niet stilgelegd worden) maar een zuivere economische realiteit. De werknemers zijn ook gelukkig, er is veel minder verkeer in het week end.

De bedrijven die schroot verzamelen zitten rond bedrijven die gesloten zijn. Er is zelfs een platenlabel in één van de oude loodsen.

De tramlijn wordt op dit ogenblik niet meer gebruikt. Er was een stopplaats aan La Providence, juist aan de cokesfabriek. Maar als de fabrieken niet meer werken is het een beetje zinloos om een tram hier te laten stoppen. Het is een tramlijn die in eigen bedding rijdt (vaak in een verhoogde bedding boven het straatbeeld).

Alle straten zijn in bijzonder slechte staat. Er zijn overal putten in het wegdek. De werzaamheden van de ring van Charleroi duren al jaren (zelfs google maps toont ons dat de werken al jaren aan de gang zijn). Maar in al die jaren is er praktisch niets geburd. Dezelfde op-en afritten zijn nog steeds afgesloten en het verkeer moet over één rijstrook. Het is vreemd dat de wegen in socialistische bastions in de slechtste staat zijn, terwijl de socialisten het altijd hebben over economische relance en investeringen. Waar blijft het geld van de belastingsbetaler?

Op het einde van mijn bezoek kom ik een groep mensen tegen die deelnemen aan een geleid bezoek van "Charleroi Adventure". Ze bezoeken de vervallen buurten van de stad.