Electriciteitscentrale in Duisburg. De motoren werken op hoogovengas Thermische electriciteitscentrale die zijn brandstof uit het hoogovengas haalt in Esch-sur-Alzette. Geen hoogoven meer, dus is de centrale buiten gebruik.

Aan de andere kant produceert een hoogoven een grote hoeveelheid hoogovengas dat grotendeels uit koolstofmonoxyde bestaat. Dit is geen hoogwaardige brandstof, maar een hoogoven produceert enorme hoeveelheden hoogovengas. Het is niet rendabel hoogovengas te stockeren of over grote afstanden te transporteren omdat het gas weinig energie bevat. De leidingen hebben vaak een diameter van 1 meter vanwege de grote hoeveelheden hoogovengas die geproduceerd worden.

Het wordt nog interessanter als er een staalfabriek aan de hoogoven gekoppeld wordt. De convertor die gietijzer omzet in staal (oxystaal of LD procédé) produceert een gas dat driemaal zo energierijk is als hoogovengas.

Ook interessant is de koppeling aan een cokesfabriek: de hoogovengas wordt gebruikt om de steenkool op te warmen. De steenkool wordt cokes en er komt stadsgas vrij. Stadsgas is energierijker en kan op zijn beurt gebruikt worden in toepassingen waar men hogere temperaturen nodig heeft.

De eerste centrales van de hoogovens gebruikten Lenoir-motoren, dit zijn explosie-motoren die op gas werken en toen heel modern waren in vergelijking met de stoommachines. Gas was volop beschikbaar en electriciteit was bijzonder duur, dus dergelijke motoren gebruiken was een goede keuze.

De overgebleven foto's van de installaties tonen heel goed de opbouw van deze motoren, die veel leken op de stoommachines. De eerste stoommachines waren echter veel groter, hadden een boiler nodig en het rendement was merkelijk lager. Wat de foto's ons niet tonen zijn de mensen die afgevoerd worden wegens koolmonoxydevergiftiging.

Foto hierboven: gasmotor gemaakt door Cockerill, maquette te zien in het Maison de la Métallurgie et de l'Industrie de Liège.

De meest bekende site die over een eigen electriciteitscentrale beschikte was Duisburg. Een dergelijke centrale was niet rendabel en werd buiten gebruik gesteld nog voor de site definitief gesloten werd (van zodra er voldoende electriciteit beschikbaar kwam via het openbaar electriciteitsnetwerk).

Het voordeel van deze laatste formule is dat de electriciteitsproductie niet meer uitsluitend afhangt van de beschikbaarheid van processgassen. De electriciteitscentrale kan alle soorten brandstof gebruiken naargelang de beschikbaarheid: hoogovengas, convertorgas, aardgas, en eventueel zelfs steenkool. Staalproducenten zijn eigenlijk geen electriciteitsproducenten: dit wordt beter overgelaten aan echte electriciteitsproducenten.

Deze onafhankelijke electriciteitsproduktie werd voor het eerst toegepast in Esch-sur-Alzette in Lotharingen (hoogoven van Terres Rouges). Dit was één van de historische hoogovens die gebruik maakten van “minette lorraine”, de plaatselijke ijzererts (helaas relatief arm aan ijzer en dus onrendabel van zodra er goedkope ijzererts aangevoerd kon worden via enorme schepen).

De hoogovens werden stilgelegd omdat de staalproduktie in het binnenland economisch niet meer rendabel is vanwege het ijzererts dat via schepen aangevoerd wordt. De electriciteitscentrale een paar kilometer verderop werd eveneens buiten gebruik gesteld. De centrale ligt er verlaten bij en de gebouwen liggen op instorten.