De steenkoolmijn van Roton was de laatste werkende steenkoolmijn in België, maar werd gesloten in 1984. Er was een zeer moderne extractietoren met de motoren bovenaan (gebouwd in 1960). Steenkool werd van op een diepte van 960m naar boven gehaald. Dankzij de extractietoren werden de opeenvolgende verdiepingen van de liftkooi op niveau gebracht om de steenkool snel te lossen.

Er blijft niets meer over van le Roton, behalve de extractietoren, die toen niet afgebroken kon worden omdat men niet over de nodige machines beschikte. De extractietoren werd ontdaan van alle ijzer en kopen en aan haar lot overgelaten. De streek is nu een kleine industriezone en de toren werd door een particulier gekocht.

Er zijn verschillende ontwerpen gelanceerd om de toren een nieuwe bestemming te geven: klimmuren, een museum,... Maar uiteindelijk is er niets gebeurd en de poorten zijn vastgemetseld.

Als fotograaf ga ik in verschillende regio's. Er zijn streken met rijke mensen, dikke villa's, buitenzwembad en dure autos, maar ook streken waar de mensen in kleine appartementen wonen. Het kastesysteem in België is even strak als in India: als je arm bent zal je nooit rijk worden door op een eerlijke manier te werken. Als je goed je best doet, wordt je aan 60% belast. Enkel bandieten en politiekers worden rijk in België.

Ik doe al meer dan 20 jaren reportages en er is één kenmerk die ik gebruik om te bepalen of een wijk een toekomst heeft of niet: de hoeveelheid afval in de straten. Een buurt met veel rommel in de straten zal verder verloederen. Creatieve mensen, mensen die voorruit willen in het leven gaan dergelijke buurten vermijden, waardoor er uiteindelijk enkel de onderkant van de bevolking in de buurt overblijft, mensen die niet kunnen of willen verhuizen. Dat je rijk of arm bent, daar kan je niet veel aan doen in België, maar iedereen kan zijn afval in een vuilnisbak gooien. Buurten waar dat niet gebeurd zijn gedoemd. Een paar jaren later wonen er enkel nog vreemdelingen in die buurt.

Ik heb dit gemerkt in de buurt van de vroegere hoogoven van Seraing in Luik, maar ook in Molenbeek, waar mijn ouders woonden. In de jaren 1980 was dit een arbeidersbuurt, er waren winkels en werkplaatsen, loodsen en opslagplaatsen,... In de loop der jaren is er meer en meer rommel op straat terechtgekomen. Alle mensen die konden verhuizen hebben dit gedaan.

Voor een testshooting ben ik naar Farciennen geweest. Ik had op google maps een sluis op de Samber gezien, en een honderdtal meters verder een oud kasteel. Maar ik heb snel een einde gemaakt aan de shooting omdat er zoveel rommel op straat lag. Er lag plastiek, bierblikjes en vuil langs de wandelpaden, vuilniszakken rond woonblokken. Indien je iets wilt bereiken in je leven, loop weg uit zo'n buurt.

Het kasteel van Farciennes is in zeer slechte staat. Een tiental jaren geleden werden er miljoenen euro's gespendeerd, maar dan was er geen geld meer om het werk af te maken. Er zijn hekkens rond het kasteel en de buitenmuren zitten vast door middel van stalen poutrellen, maar het binnenwerk is niet aangepakt. En omdat er geen dak meer is regent het binnen is zijn de vloeren weg. Het is tegenwoordig niet meer mogelijk het kasteel te renoveren.

Het gebouw aan de sluizen is typisch uit de jaren 1960. Veel van dergelijke gebouwen zijn tegenwoordig geclasserd in Vlaanderen. Het is een bijzonder gebouw die bewaard zou moeten worden. Maar wat doet men in Farciennes? Men bouwt er een bijgebouw aan vast, een lelijke kubus met veel glas waardoor het uitzicht op het origineel gebouw volledig verstoord wordt. Lelijker kan eigenlijk niet.

Waarom is zo'n bijgebouw aan het hoofdgebouw eigenlijk nog nodig? Alle bruggen en sluizen op de vaarten in Brugge worden op afstand bestuurd. Met camera's en sensoren weet men ogenblikkelijk de toestand van een sluis of brug zonder dat er iemand in het gebouw aanwezig moet zijn. Was een bijgebouw echt noodzakelijk, dan had men gewoon het bijgebouw achteraan kunnen plaatsen, en de bewaking van de sluizen kan met camera's gebeuren.

Wallonië heeft geen motivatie meer. Als mensen een probleem hebben, dan richten ze zich tot de openbare onderstand (of Allah) in plaats van het probleem zelf op te lossen. De Roton toren, was die in de buurt van Brugge gelegen, dan was die al lang omgebouwd tot een restaurant met panorama-zicht.

Men kan laatdunkend doen over Amerika en Trump, maar de inwoners hebben nog steeds een pioniersmentaliteit: zijn plan trekken, voorruit geraken in het leven, mensen helpen (want als je in de problemen zit zal de overheid je niet helpen). Hoe meer je hulp krijgt van de staat, hoe minder moeite je zelf zal doen om je probleem eigenhandig op te lossen.

Een van de woontorens werd afgesloten, de ramen werden vervangen door bakstenen muren tot op de tweede verdiep (in het hall zijn er nog altijd drugdealers). Problemen met de watervoorziening? Vervang de lekkende buizen! Problemen met de electriciteit? Vervang de defekte kabels en apparaten! Enkel in Wallonië gaat men het gebouw dichtmetselen omdat men het probleem niet aankan.

Fuck la police op de muren (je komt ook nique la police tegen), een slogan dat je in veel verwaarloosde buren kan zien. Maar de politie, dat is de maatschappij, de maatschappij die ook zorgt voor je werkloosheidsuitkeringen, je pensioen, de kinderbijslag. Als je zwaar ziek bent, kan je je bijna gratis laten verzorgen in een hospitaal. Heb je geen politie nodig, dan heb je eigenlijk ook geen sociale voorzieningen nodig. Snappen die mensen dat niet (waarschijnlijk niet, ze hebben hun hoofd vol met shitdampen).