Printergevallen

Iedere nieuwe printergeneratie heeft blijkbaar nieuwe cartridges nodig. Zelfs een printer waarbij enkel de vorm van de behuizing gewijzigd werd heeft blijkbaar een nieuwere inktsoort nodig. Technisch gezien is dit niet nodig, de samenstelling van de inkt verandert niet wezenlijk. Op ebay kan je refill-kits bestellen, en die bevatten allemaal dezelfde inkt, ongeacht de printer (als je maar het verschil tussen pigment en kleurstof respecteert). Ook de interne construktie van de printer is identiek gebleven, op de cartridge-houder na (de behuizing die wit en rond was is nu grijs en hoekiger geworden, of omgekeerd) Waarom wordt er dan iedere keer een nieuwe soort cartridge op de markt gebracht?

Zelfs voor de fabrikanten is deze veelvoud aan inktcartridges niet meer bij te houden, en zo zie je dat één kleur (bijvoorbeeld cyan) niet meer te krijgen is voor een bepaalde generatie printers, en een andere kleur voor een andere generatie. Om het nog ingewikkelder te maken gebruiken amerikaanse printers andere referenties dan europese.

Het is opmerkelijk dat de HP 364 cartridges nu al zo lang meegaan. De reden is eenvoudig: in deze vullingen zit er een heel complexe chip (de chip kost meer dan de inkt die in de vulling zit). Zonder deze chip weigert de printer te werken. Tot nu toe is de "kode" in deze chip nog niet gekraakt, maar je mag er zeker van zijn, dat van zodra dit gebeurt zal zijn, de fabrikant met een nieuwe type op de markt zal komen.

Dat doet mij denken aan de lithium-batterijen van Sony (info-lithium): eigenlijk zijn het heel gewone lithium-cellen (het aantal batterij-fabrikanten is heel beperkt en dezelfde fabrikant maakt batterijen voor nagenoeg alle merken). Maar zonder de "info-lithium" processor weigert de camera te werken, zelfs al is de batterij in orde. Als de kode gekraakt wordt, komt Sony hier ook op de markt met een nieuwe versie. Ik heb zelfs meegemaakt dat een nieuwe videocamera weigert te werken met een oudere batterij (van het juiste type) omdat de nieuwe camera de oude originele batterij aanziet als "alternatief".

Hetzelfde geldt trouwens met batterijen van notebooks. HP gebruikt dezelfde batterijen in al zijn notebooks (dezelfde vorm, dezelfde capaciteit). Het enig verschil is de plaatsing van de connector: één type heeft zijn connector rechts, de andere links, een derde in het midden, enz, waardoor je verplicht bent al die verschillende types in stock te hebben als je de klant direct wilt helpen.

Niet alle printerfabrikanten spelen hetzelfde spelletje. Canon is blijkbaar de uitzondering en gebruikt één reeks cartridges in al zijn duurdere printers, één reeks in zijn goedkopere printers (in beide gevallen zijn het goedkopere inktreservoirs) en twee gecombineerde koppen in de basisreeks (printkop en inktreservoir).

Fabrikanten halen hun winst uit de verkoop van de inktcartridges. Een cartridge kost een paar euro's (groothandelsprijs in België, een deel van de dealerprijs is hiernaast uitgeprint). Een alternatieve inkcartridge kost hierbij evenveel om te maken als een originele cartridge (vaak zijn het trouwens dezelfde chinese bedrijven die zowel originele als alternatieve cartridges maken). De originele cartridge verlaat de fabriek via de voordeur, de alternatieve via een zijdeur. De alternatieve cartridge wordt bijvoorbeeld 5€ aan de uiteindelijke klant verkocht (met een goede winstmarge voor de winkel), de originele cartridge kost ongeveer 15€ (met een heel kleine winstmarge voor de winkel, want de fabrikant steekt 10 € in zijn zakken op de verkoop van iedere originele cartridge). Uitgerekend kost een liter HP-inkt duizenden euro's.

Maar wie betaalt de kost? Je zou denken de klant, maar dit is niet waar. De winkel moet al die dure cartridges in stock hebben (dienstverlening), maar er zijn zoveel verschillende printertypes op de markt (die allemaal verschillende cartridges nodig hebben) dat we een volledige muur moeten voorzien voor de vullingen. De kans is echter klein dat die vullingen ooit allemaal verkocht worden, nieuwe printers gaan echt niet lang mee (om het eufemistisch te zeggen), en oude printers zijn onverwoestbaar (een fout die de fabrikanten niet meer zullen maken), zodat we zowel inkt moeten hebben voor 10 jaar oude printers als voor de laatste generatie.

Inktcartridges voor oudere printers verkopen beter dan de vullingen voor de laatste generatie printers, en dat is gemakkelijk te begrijpen: die eerste printers waren degelijk en het is niet verwonderlijk dat de klant zijn oude printer zo lang mogelijk wilt gebruiken. De laaste generaties zijn zo'n rommel, dat de klant evengoed zijn printer kan weggooien als de inkt op is. Ik heb het uitgerekend: we hebben 360 verschillende inktcartridges permanent in stock. Eigenlijk zouden we 1800 inktvullingen in stock moeten hebben... De volgende keer dat je naar de computerboer gaat om inkt te kopen, dank hem dan op je blote knieën dat hij de moeite neemt om juist jòùw inktvulling in stock te houden!

Een chip in de inktreservoir verhindert dat je de reservoir zou bijvullen. Op is op!

HP printers worden geleverd met zogenaamde "setup" cartridges. In deze cartridges zit zogezegd “speciale inkt”. Dit is voor niets nodig, als de printkop vervangen moet worden, zijn er geen "setup" cartridges nodig. Canon, die met eenzelfde printsysteem werkt, heeft geen setup cartridges nodig. De bedoeling is gewoon zo snel mogelijk iets verdienen aan die stomme printer want aan een printer van 99€ kan de fabrikant niets verdienen, wel op cartridges à 20€/stuk (en je hebt er 4 nodig). De setup-cartridge geeft gewoon veel sneller aan "geen inkt meer".

Rechts de handleiding bij een nieuwe printkop. Er wordt enkel gevraagd van nieuwe inkcartridges te plaatsen, geen speciale inkcartridges. Overigens gaat de printkop gemiddeld 2000 pagina's mee. De printer zelf geeft plots aan dat de printkop defekt is (terwijl die waarschijnlijk nog goed is). Een echt defekte printkop (zwarte tekst is niet meer zwart maar bevat witte lijntjes) wordt niet gemeld: de defekte printkop-status wordt automatisch gegenereerd na zoveel pagina's. De status is er om de klant aan te zetten een nieuwe printer te kopen (de printkop kost bijna evenveel als de printer en is nooit op stock bij de leverancier).

De DVD in de drive steken en op vakantie vertrekken in de hoop dat de week daarop de software volledig geïnstalleerd zou zijn is een utopie: deze bres hebben de softwaremakers wel gedicht. Gedurende de volledige installatie worden er domme vragen gesteld: “uw koffie, met of zonder suiker?”. Wat je ook antwoord, de software doet toch zijn goesting: “Neen, ik wil geen software-updates ontvangen die mijn computer bezig houdt gedurende 30 minuten en een paar resetten vergen!”. Een half uur later, weer een keuzemenu: “Updates inschakelen?” NEEN! “Echt niet?”. En een paar uren later probeert het programma toch in 't geniep verbinding te maken met de server om de updates alsnog binnen te halen. Ik heb reeds gemerkt dat bepaalde software niet correct installeert als er geen internet-verbinding aanwezig is.

Bij de printer-driver worden er ook programma's geïnstalleerd die de klant regelmatig herrineren aan het feit dat ze de cartridges online kunnen aankopen (en zodus de kleinhandel passeren). Van zodra de inkcartridge dreigt leeg te geraken beginnen de pop-ups. Deze programma's zijn even erg als malware. De cartridges worden tijdelijk goedkoper aangeboden aan nieuwe klanten (bij de printer zit er vaak een kortingskode bij een aankoop in de webwinkel) om de klant over de schreef te trekken en zijn eerste online aankoop te doen. De kleinhandel kan enkel terugvechten door alternatieve inktvulligen aan te bieden. De cartridges hebben minstens dezelfde inktkwaliteit (ik heb veel verschillende alternatieve types getest), maar er zit vaak ook meer inkt in de cartridge. Voor kleinhandelaars is er een oplossing voor de werkwijze van de printerfabrikanten: de alternatieve inktcartridges.