Historisch
televisienormen kleur: SECAM
Televisie

Geschiedenis van de televisie

En opnieuw bij het bepalen van de kleurnormen is er geen eensgezindheid, Frankrijk wilt opnieuw zijn eigen markt beschermen.
-

-

In Europa is iedereen van mening dat de amerikaanse NTSC norm onvoldoende is en men een ander systeem moet gebruiken om de fasefout (en dus ook de kleurfout) te onderdrukken.

De fransen (en de russen) hebben voor een eigen systeem gekozen: in plaats van beide kleurverschilsignalen simultaan te versturen, worden ze om beurt verstuurd per lijn. Hier ook gebruikt men een delay line om één verschilsignaal op te slaan, want om een kleurbeeld te bekomen moeten de twee verschilsignalen aanwezig zijn.

Bij PAL wordt de delay line gebruikt om eventuele kleurfouten ui te middelen, bij secam wordt de delay line gebruikt om de kleurinformatie die niet doorgestuurd wordt weer te geven. De vertragingslijn is dus noodzakelijk bij SECAM.

Dit zou een perfect systeem zijn geweest, helaas hebben de fransen het (weer) verkloot en gekozen om de kleurinformatie FM te moduleren (en daarmee doen ze in één enkele zet alle voordelen van het secam systeem teniet). Dit heeft als voordeel dat er minder kleurruis aanwezig als het antennesignaal gestoord is, maar anders heeft dit systeem enkel nadelen.

Met het NTSC en PAL systeem is de kleurhulpdraaggolf niet zichtbaar omdat de frekwentie van de kleurhulpdraaggolf in de "gaten" van de luminantie vallen en met een kamfilter verwijderd kan worden.

Bij FM is de hulpdraaggolf altijd aanwezig, ongeacht de kleurinhoud. Om de hulpdraaggolf minder zichtbaar te maken worden er afwisselend twee frekwenties gebruikt van 4.41 en 4.25MHz. Een kamfilter kan hier niet gebruikt worden omdat de FM modulatie een continu spectrum veroorzaakt.

De grafiek toont de bandbreedte van de kleurinformatie. Als er geen kleurinformatie aanwezig is, dan wordt enkel de draaggolf verstuurd. Hoe sterker de kleur aanwezig is, hoe sterker de deviatie ten opzichte van de grondfrekwentie. De frekwentiezwaai gaat van 3.9 tot 4.75MHz, maar door de modulatie ontstaan er mengprodukten die aanwezig moeten blijven om de kleur te kunnen decoderen. Dit is het volkaan in paars op de afbeelding.

Om de zichtbaarheid van het FM signaal te verminderen, gaat men zijn amplitude verminderen als de modulatiediepte laag is (weinig kleur in beeld), bij AM zouden we deze modulatievorm "met verminderde draaggolf" noemen. In de ontvanger gebruikt men een omgekeerde filter (met een klok-vorm) om de amplitude opnieuw te normaliseren; dit is nodig omdat de demodulator toch gevoelig is voor amplitudeverschillen.

Toch blijven er storingen aanwezig, bijvoorbeeld als het beeld verticale lijnen bevat. Dit was zo storend, dat de fransen de bandbreedte van de helderheid noodgedwongen hebben beperkt tot 3.6MHz, zogezegd om nicam stereo mogelijk te maken. De beeldkwaliteit was toen niet veel beter dan die van een videorecorder.

Een ander nadeel dat zwaarder doorweegt is dat men twee videosignalen niet kan optellen in een video-mengpaneel of een satelliet-ontvanger (overlay van zenderinformatie). Bij de overlay valt de kleurdraaggolf weg, waardoor de FM decoder sterk gaat ruisen. Dit is te zien aan de gekleurde vegen waar er teksten zijn.

Dit is de reden van de verplichting van de SCART stekker op alle televisies en aanverwante toestellen: de scart-aansluiting is voorzien om het RGB signaal door te sturen (in plaats van het composiet videosignaal). De satellietontvanger moet dus een secam-decoder hebben, terwijl de televisie reeds zo'n decoder heeft (de klant betaalt dus twee keer voor een secam decoder).

Bij een video-mengtafel is het mogelijk een PAL of NTSC signaal te mengen en het resulterend signaal is een normaal gekleurd beeld. Bij FM modulatie is dit niet mogelijk: het optellen van de videosignalen resulteert in een beeld waarvan de kleurinformatie niet meer bruikbaar is.

De franse videomengtafels waren daarom uitgerust met een decoder/coder om het SECAM signaal om te zetten in een component signaal dat wel opgeteld kon worden. Uiteindelijk hebben de fransen geopteerd om te werken met PAL materiaal, en de omzetting naar SECAM te doen in de zender zelf. Maar de fransen hebben dat extra betaald onder de vorm van duurdere videorecorders, satellietontvangers en camcorders, maar ook het kijk- en luistergeld lag hoger om de extra kosten van de installatie te betalen.

Er zijn verschillende SECAM versies geweest, die voornamelijk verschillen wat betreft de positie van de kleuridentificatiepulsen. Vroeger was er een identificatie per raster, maar die zat op de plaats waar teletekst zou moeten komen. De volgende versie gebruikte dan identificatiepulsen per lijn (een beetje zoals bij PAL). Oudere kleurtelevisietoestellen konden plots geen kleur meer weergeven bij de omschakeling van de ene naar de andere SECAM versie.

Publicités - Reklame

-