Buizenversterkers
Lijst vermogenspentodes
B9A

Deze lijst bevat enkelvoudige pentodes met een buisvoet B9A (en noval). Dit is een vaak gebruikte buisvoet voor versterkers met een laag vermogen.

Schakelingen met een aantal van de hier besproken buizen kan je terugvinden op de indexpagina buistypes voor audio eindtrappen.

-

-

De EL60 is een weinig gekende buis omdat het formaat niet aansloeg (loktal 9 pens buisvoet B9G). De loktal buisvoeten werden voor en tijdens de oorlog gebruikt en verdwenen nadien snel van de markt. Buizen met een dergelijke lampvoet waren complexer te maken dan de rimlock en noval buisvoeten die na de oorlog op de markt kwamen.

De buis werd opnieuw op de markt gebracht als EL34 met een meer bekende buisvoet. Je moet dus niet speciaal een versterker bouwen met EL60 buizen, maak er één met EL34 buizen.

De EL80 komt niet in de lijst voor. Het is in feite een EL41 met noval buisvoet (de EL41 werd in veel radiotoestellen in de jaren 1950 gebruikt voor de komst van de EL84). Er is een schakeling die deze buis gebruikt op de pagina over de self inverting push pull (amerikaanse nomenclatuur: 6M5).

De EL81 was een lijneindtrap in nde eerste televisies in de jaren 1950. De buis kan ook gebruikt worden voor audiotoepassingen (push pull).

De EL82 is vergelijkbaar met de ECL82 maar zonder triode, de buis werd in enkele toestellen gebruikt voor de verticale afbuiging. Dat was de tijd dat men dezelfde buis gebruikte als audio eindtrap en als rastereindtrap.

De buis kan een relatief hoge stroom leveren bij een anodespanning van 170V en is dus vergelijkbaar met de EL86, maar met een lager maximaal vermogen (output 4W in SE en 12W in PP classe A).

De EL84 is de meest bekende buis uit de reeks, het wordt enkel gebruikt als audio eindtrap.

De EL86 is een variant op de EL84. De bedoeling is niet de buis te gebruiken in radiotoestellen zonder nettransfo, maar in hoogwaardige radiotoestellen met een SRPP schakeling (dergelijke radio's van Philips werden in de tijd soms "Bi-ampli" genoemd). Een SRPP schakeling is een push pull in serie, waardoor de hoogspanning over de twee eindtrappen verdeeld wordt, vandaar de lagere voedingsspanning. De PL84 is een EL86 met een gloeistroom van 300mA voor gebruik in televisies (srpp audio eindtrap met PCL86 en PL84). De buis werkt ook zeer goed op een hogere spanning tot 300V.

We bespreken hier enkel de enkelvoudige pentodes met buisvoet B9A (noval). Andere buisvoeten en combinatiebuizen: zie indexpagina vermogenspentodes.

Enkelvoudige pentodes, voet B9A (noval)VIPDVin
Het noval buisvoet B9A wordt veelvuldig gebruikt voor zowel voortrappen als eindtrappen, met een maximale anodedissipatie van 12W.

EL80

250V
250V		24mA
23.5-29.5mA		2.8W
9W		10%
4.5%		SE
PP
Deze buis is ook gekend als E80L (professionele uitvoering) met de volgende eigenschappen:
Werkinsparameters: 200V, 30mA, g2 = 4.1mA (200V), S = 9mA/V
Cathodeweerstand voor SE versterker: 270Ω
Maximum: 300V, 8W, 50mA (cathode)

De buis is redelijk zeldzaam want die werd weinig gebruikt: het was in feite een EL41 in B9A voet. De buis werd vervangen door een EL84 met betere eigenschappen.

EL81

200V25-87mA20W5.5%22.5VPP
Een lijneindtrap buis die in de eerste televisies na de tweede wereldoorlog gebruikt werd, maar de buis had ook uitstekende eigenschappen als push pull versterker (de link toont verschillende schakelingen met deze buis). De buis die toen gebruikt werd als audio eindtrap was de EL41, en die werkte niet goed in push pull. De buis wordt nog steeds gemaakt. Dissipatie 8W. Werking in classe AB (let op de lage anodestroom in rust).

EL821 EL822

Eindbuis voor professionele monitoren (video eindtrap). Hoge inwendige weerstand, niet gebruikt voor audiotoepassingen.

EL83

Ook een video eindtrap, maar nu voor normale televisies, we vinden de buis terug in bepaalde high end televisies in de jaren 1950 (goedkope televisies moesten het stellen met een EF80 of ECL80 die zeer dicht bij zijn maximale specificaties werkten en regelmatig sneuvelden).

De EL83 kan gebruikt worden als audiopentode met een hoge versterking (maar een lager vermogen) in vergelijking met de meer bekende EL84.

EL84

250V
300V		48mA
36-46mA		5.7W
17W		8%
4%		4.4V
20V		SE
PP
De standardbuis voor audiotoepassingen, kan zowel single ended in de betere radio's als in balans in versterkers gebruikt worden. Dissipatie 12W. Opgelet, de PL84 heeft niet dezelfde eigenschappen, maar is een EL86 met 300mA gloeistroom.

EL85

250V
250V		24mA
20-22mA		2.6W
6.4W		10%
5.4%		7.4V
24.4V		SE
PP
Klein broertje van de EL84 met een anodedissipatie van 6W.

EL86

200V
300V
250V		64mA
65mA
50mA		5.3W
4.5W
18.5W		10%
9.3%
4.5%		7V
5.4
26V		SE
SRPP
PP
De buis werd ontworpen om een hoog vermogen te leveren vanaf een relatief lage spanning, de buis werd daarom gebruikt in SRPP schakelingen (series regulated push pull). Dissipatie eveneens 12W. De buis kon ook gebruikt worden in traditionele push pull schakelingen met een anodespanning van 250V.

EL844

250V35mA4W10%-SE
Kleinere versie van de EL84 te gebruiken in gitaarversterkers zodat de buis sneller in saturatie gaat en de typische gitaarklank levert.

Ik weet niet of deze buis geschikt is voor hifi toepassingen. De buis kan in ieder geval niet zomaar gebruikt worden als vervanger van de EL84 vanwege zijn lagere maximale dissipatie (bij een automatische polarisatie moet minstens de cathodeweerstand verhoogd worden).

Publicités - Reklame

-