Deze versterkers hebben betere eigenschappen dan een single ended versterker, maar halen niet het rendement van een echte balansversterker. Ze zijn dan ook geschikt voor huiskamergebruik.

Indien ik zoveel pagina's aan deze versterker besteed is het misschien voor sentimentele redenen: het is de eerste versterker die ik gebouwd heb (en die goed bleek te werken) ter vervanging van een defekte transistor audioversterker in m'n televisie.

De SRPP schakeling heeft verschillende namen:

• shunt regulated push pull,
• series regulated push pull,
• single rail push pull,
• series balanced amplifier,
• et en français push pull à auto-déphasage.

Die fransen kunnen ook niets normaal doen, hadden ze het systeem maar Système Révolutionnaire à Pulsion Positive genoemd, dan hadden ze de dezelfde afkorting kunnen gebruiken. Maar neen, ze moeten weer apart doen.

Shunt/Series Regulated Push Pull

De SRPP - series regulated push pull benaming is de meest gebruikte voor deze versterkers. In een aantal ontwerpen zal men echter ook de bovenste buis aansturen, dit noem ik het origineel MBLE ontwerp, maar er zijn varianten op dit ontwerp, zoals de Futterman schakeling.

Single Ended Push Pull

Bij deze schakeling wordt de transfo van een single ended eindtrap vervangen door een tweede vermogensbuis die als cathodevolger werkt om de uitgangsimpedantie te verlagen. De benaming single ended geeft aan dat de sturing via één enkele buis gebeurt, in tegenstelling met een push pull versterker. Fabrikanten gebruiken doorgaans verschillende buizen voor de onderste (PCL86) en bovenste buis (PL84): enkel de onderste buis heeft een triode nodig.

Output Transformatorless

Tegenwoordig wordt deze benaming gebruikt voor alle types buizenversterkers die geen output transformator gebruiken. Om tot aan de lage impedantie te geraken worden een aantal buizen parallel geschakeld. Het rendement is laag, met een typische hifi versterker die 1kW verbruikt.

Algemene eigenschappen

In een goed uitgerekende schakeling kan de (wissel)stroom het dubbele bedragen van de voedingsstroom. In de praktijk zal de stroom niet zo hoog worden, want de extremen van de curve worden niet gebruikt. Bij een complete SRPP (met sturing van de bovenste eindbuis) kan men de buizen in classe AB sturen (met negatieve roosterspanning in plaats van cathodeweerstanden) met een hoger rendement als gevolg.

De even harmonischen die in de onderste buis ontstaan worden wat onderdrukt door gelijkaardige vervormingen (maar met omgekeerde fase) in de bovenste buis.

• Klassieke SEPP (Single Ended Push PUll)
  Dit is de basisversie van de schakeling, zoals ook te zien op de bovenste schakelingen. De werking is verplicht in classe A, want de onderste buis moet steeds in geleiding blijven.

• SEPP met vast intelpunt
  Er zijn weinig verschillen met de vorige schakeling, behalve dat het werkunt van de bovenste buis (en dus ook van de onderste buis) beter vastgezet wordt. Gehoormatig biedt deze schakeling geen voordelen ten opzichte van de vorige.

• Originele SRPP (series push pull)
  Deze schakeling gebruikt een extra fase omkeertrap om de bovenste buis te sturen. De bovenste buis heeft geen vast instelpunt en de stroom wordt bepaald door de cathodeweerstanden. De drie schakelingen hebben een verplichte werking in classe A met een maximale stroom door de belasting van tweemaal de ruststroom.

• SRPP met vast instelpunt
  De extra triode (faseomkeertrap) stuurt de bovenste buis, de bovenste buis heeft ook een avst instelpunt en de onderste buis heeft een negatieve roostervorospanning. Een werking in classe AB is mogelijk want beide buizen hebben een eigen sturing. Het is de instelling van de onderste buis die de ruststroom door de eindtrappen bepaalt. De twee cathodeweerstanden kunnen verdwijnen, de onderste weerstand is een meetweerstand van 1Ω om de ruststroom te bepalen.

Deze schakeling zou terug gebruikt moeten worden. 800Ω luidsprekers bestaan niet meer, maar een eenvoudige 100V lijntransfo past de impedantie van de versterker aan de moderne luidspreker. Transformatoren voor 100V lijnen zijn gemakkelijk te vinden en spotgoedkoop (ze worden volop gebruikt in sonorisatie). Desnoods kan een SRPP schakeling ook werken met een transformator voor single ended versterkers en zelfs met een voedingstranformator 220V naar 12V (voor testen).

Balanstransformatoren zijn bijzonder duur (vaak tienmaal zo duur als een 100V transfo met een identiek vermogen). Goedkopere balanstransfo's (nog altijd driemaal duurder dan een 100V transfo) zijn meestal gerooid uit afbraakmateriaal en de eigenschappen zijn onbepaald. Voor een stereo-versterker is de optie van de afbraaktransformator uitgesloten, koop je transfo's dus niet op ebay!

Classe A of classe AB?

Door echter over te gaan van een polarisatie door cathodeweerstanden naar een polarisatie met een negatieve spanning kan men echter het rendement verhogen. De verliezen over de polarisatieweerstanden komen te vervallen (de spanning over de cathodeweerstanden is een verloren spanning die niet meer gebruikt kan worden voor de sweep).

Men kan ook de versterker laten werken in classe A tot classe AB: de stroom wordt ingesteld in de onderste buis. Een dergelijke aanpassing is echter enkel mogelijk bij een complete SRPP schakeling (met sturing van beide eindtrappen), het is niet mogelijk met een basis SEPP schakeling.