Buizenversterkers
Eindtrap met buizen voor lijnafbuiging
EL502 PL511

De meest bekende buizen voor lijneindtrappen die ook in audioversterkers gebruikt werden zijn de PL500 (en aanverwante types zoals de EL500, PL504,...), maar er bestaan ook andere types.
-

-

Dit zijn twee buizen die dateren uit de tijd dat de buizen hun dominantie aan het verliezen waren. Afbuigbuizen werden het langst gebruikt, omdat geen enkele transistor uit die tijd de hoge spanningen en stromen van de horizontale afbuiging van televisies kon weerstaan.

Alle buizen uit dit tijdperk hadden een magnovalvoet, die betrouwbaarder en goedkoper was dan de octal voet die voorheen werd gebruikt.

EL502

De EL502 werd gebruikt in sommige Franse televisies (die ook verkocht werden in Zwitserland). Veel Franse televisies hadden een voedingstransformator die de gloeispanning voor de buizen leverde en de televisie isoleerde van het lichtnet (wat veiliger was dan het systeem dat in andere landen werd gebruikt, waar de massa gewoon met het lichtnet verbonden was). Met een electrische scheiding van het net kan je gemakkelijk een uitgang voor een cassetterecorder voorzien.

De EL502 is groter dan de PL500 (in al zijn uitvoeringen: PL500, PL504, enz.) en lijkt geen cavitrap te hebben. De anodedissipatie is 20 W in plaats van 16 W en de piekanodestroom is 500 mA in plaats van 440 mA, vergeleken met een PL500.

De buis wordt gebruikt voor horizontale afbuiging en om de zeer hoge spanning voor de beeldbuis te produceren. Deze buis werd gebruikt in televisies die tot de jaren 70 werden gemaakt.

Het is een vrij zeldzame buis en ik heb geen toepassing gevonden als audioversterker, in tegenstelling tot de EL500-buis, die in talrijke PA-versterkers werd gebruikt (hij was veel goedkoper dan de veelgebruikte EL34-buis).

Als je ooit een versterker met zo'n buis wilt bouwen (als je er veel op voorraad hebt), kan je een schema voor een PL500 of PL504 gebruiken dat op deze site is gepubliceerd. Het beschikbare vermogen kan gemakkelijk 50 W per kanaal bereiken met twee buizen aangesloten in push-pull-modus. Gebruik een voedingsspanning van 350V om de eigenschappen van de buis optimaal te benutten en stabiliseer de schermroosterspanning op 120-150V. Gebruik pin 9 niet: afhankelijk van de fabrikant is deze niet verbonden, soms met het stuurrooster verbonden, soms met de metalen buitenring onderaan de buis.

Op de afbeelding zie je de wikkelingen van het schermrooster (de wikkeling was het stuurrooster is dunner en niet zichtbaar op de foto), maar je ziet geen cavitrap zoals op de foto van een EL504-buis (foto onderaan de pagina).

PL511

De PL511 is compatibel met de PL504: de twee lampen zijn volkomen uitwisselbaar: de specificaties en pin-outs zijn identiek. Mijn indruk is dat dit een Philips-lamp is met een andere opschrift.

Ook toen al gebruikten fabrikanten hun eigen codes om zich te onderscheiden van de concurrentie. Volgens de technische documentatie konden televisies alleen werken met een PL511-lamp (die duurder was dan de identieke PL504-lamp). Ik heb deze praktijke genoeg meegemaakt, vooral bij dure topmerken zoals B&O en Revox (en andere merken...), ik heb jarenlang in de electro-branche gewerkt.

Kijk goed op de schakeling bovenaan de pagina: het type lijneindtrap wordt aangegeven als EL502 of 511: beide lampen hebben dezelfde aansluitingen en kunnen blijkbaar door elkaar gebruikt worden, alhoewel de anodeoppervlakte van de EL502 groter is.

Publicités - Reklame

-