Buizenversterkers
Types buizen voor gebruik als eindtrap
Vermogensbuizen

Op deze pagina een lijst van de meest voorkomende buizen die gebruikt werden als audio eindtrap. Een aantal van deze buizen waren oorspronkelijk niet ontworpen als audio eindtrap (zoasl lijneindtrappen).
-

-


Monobloc versterker met PCL805 en bluetooth ontvanger
Configuratie: symmetrische serie push pull


Detailbeeld van een versterker met 4 EL504 voor een vermogen van 15W
Anodespanning: 280V, schermrooster: 125V, stuurrooster: -27V


Detail zicht op een kleine push pull versterker met PCL805
met led-verlichting in het buisvoet


Monobloc testversterker hier tijdelijk gebruikt als computerversterker



Basis voor een buizenversterker: een outputmodule (hier met twee EL508), getransistoriseerde voorversterker en fase omkeertrap en gecompenseerde schermroostervoeding (met PCL805).


Buizen voor de afbuiging:
originele PL519, PL519 laatste versie, PL504, PL508
Anode dissipatie: 35W, 40W, 16W, 12W
De maximaal toegestane dissipatie kan overschreden worden in lineaire werking


Kleine buizenvoorraad: PCL805, ECL805, EL508, EL504, EL300, PL519, EL509S en zonder verpakking KT77, EL84, EL83, ECC81, ECC82, 6V6,...

Inleiding bij de keuzen van vermogensbuizen.

Enkelvoudige pentodes en tetrodes,
laag vermogen

  • EF80
    Om de kosten van televisies te beperken moest het aantal verschillende buizen laag blijven. De EF80 paste goed in die strategie, en kom op verschillende plaatsen gebreuikt worden, zelfs als audio eindtrap (in push pull configuratie). Deze buis was goedkoop en werd ook in radiotoestellen gebruikt.

  • EF91 en EF96
    Als je genoegen neemt met een laag vermogen, dan is een versterker met EF91 (vergelijkbaar met EF80) of EF96 mogelijk. Er zijn zelfs radio's gemaakt met een single ended eindtrap met een dergelijke middenfrekwent pentode: deze buizen werden voor verschillende toepassingen gebruikt, waardoor ze relatief goedkoop waren (in vergelijking met een echte vermogenspentode).

Enkelvoudige pentodes en tetrodes,
gemiddeld vermogen

  • PL83
    Een buis oorspronkelijk voorzien als video eindtrap, maar die ook als hifi push pull versterker gebruikt kan worden. Deze buizen worden doorgaans niet gebruikt als audio trap en zijn daarom redelijk goedkoop als NOS.

  • EL90
    Een buis die gebaseerd is op de 6V6, het kleinere broer van de 6L6. Het is een efficiënte beam tetrode, waardoor een balansversterker een vermogen van 10W kan halen.

  • EL95
    Een buis uit de goedkopere reeks kleine buizen (7 pens buisvoet): een single ended versterker, een balansversterker en een stereoplex.

  • EL84
    Met extra uitleg over het vermogen: hoe meten, wat is de invloed van de configuratie (pentode, triode, ultralineair). Voor huiskamergebruik is een versterker met 4 EL84 voldoende.

    De EL84 wordt vooral aangetroffen in een parallele push pull configuratie (met balanstransformator), maar je kan ook een symmetrische serie serie push pull bouwen.

  • EL86
    De EL86 is een aangepaste versie van de EL84 die gebruikt kan worden met een lagere spanning (en hogere stroom). De eigenschappen van beide buizen zijn voor de rest identiek.

Combi buizen (triode-tetrode of triode-pentode),
laag en gemiddeld vermogen

  • ECL80
    Een van de eerste buizen in noval-uitvoering in 1950. Zoals toen gewoon was, werd een buis ontworpen om in zoveel mogelijke toepassingen gebruikt te kunnen worden. De buis werd ook ontworpen om zowel in een serie gloeikring (300mA) als in een parallel gloeikring (6.3V gebruikt te kunnen worden. In alle opzichten was het een compromis buis.

  • ECL84
    Een veel voorkomende buis die voor videotoepassingen gebruikt werd. Omdat er nog veel stock is werden deze buizen ook voor audiotoepassingen gebruikt. Het maximaal vermogevn van de versterker wordt echter beperkt door de relatief lage maximale dissipatie.

  • ECL82
    Een buis die ontworpen wed om gebruikt te worden in goedkope platenspelers en als audio eindtrap in televisies halverwege de jaren 1950. En terzelfdertijd was de buis ook ontworpen om gebruikt te worden in rastereindtrappen van televisies. Voor beide funkties was de buis eigenlijk te zwak van zodra men grotere beelddiagonalen ging gebruiken.

  • PCL805 en ECL86
    Met 4 ECL86 kan je een versterker bouwen met een vermogen van tweemaal 10W. Deze buizen werden gebruikt in verschillende audio-installaties. Het is de laatste combi-buis uit de reeks ECL80 en ECL82 (de ECL84 die ook bestaat werd eerder voorzien als video-eindtrap).

    De PCL805 is een rastereindtrap die ook zeer goed presteert als audio versterker. De buizen die voor de rasterafbuiging ontworpen werden moesten ook zeer lineair werken want de afbuigspoel gedraagt zich als een ohmse weerstand bij 50Hz.

    De twee buizen zijn voor verschillende doelen ontworpen en hebben ook zeer verschillende eigenschappen, maar beide buizen kunnen goed in audiotoepassingen gebruikt worden. Een demontage van twee defecte buizen tonen de verschillen in constructie.

Buizen voor lijn- en rasterafbuiging,
gemiddeld en hoog vermogen

  • Lijneindtrappen televisies
    (horizontale afbuiging)
    Lijneindtrap buizen uit zwart-wit televisies (PL504) en kleurentelevisies (PL509 en PL519) zijn heel goed geschikt zijn als eindtrap. Omdat de buizen goed presteren op hoge spanning en op lagere spanning geven we meerdere voorbeelden, waarbij we ook aandacht schenken aan de voeding. Deze trend is niet nieuw, reeds in het begin van de televisie gebruikte men lijneindtrappen als audio versterkertrappen.

  • Rastereindtrappen televisies
    (verticale afbuiging)
    De rastereindtrappen zijn voorzien om lineair te werken (door de lage frekwentie werkt de afbuigspoel niet als smoorspoel zoals bij de horizontale afbuiging). Deze buizen kunnen dus probleemloos in audioversterkers toegepast worden, maar er zijn relatief weinig versterkers gebouwd met rastereindtrappen.

  • EL509
    Deze buis heeft de eigenschappen van de PL519 en de gloeispanning van een EL34. Maar de buis bestaat in twee uitvoeringen, een originele versie met magnovalvoet en een alternatieve versie met octalvoet.

Triodes en andere combinaties

  • Triodes als eindtrap
    Triodes worden niet vaak in eindtrappen gebruikt wegens het laag rendement, maar er zijn een paar scxhakelingen te vinden op deze pagina's

  • ELL80 en ECLL800
    Dit zijn twee buizen die twee volwaardige pentodes bevatten. Met één PLL80 kan men dus een push pull eindtrap bouwen of een stereoversterker in single ended configuratie. De PCLL800 heeft een extra omkeertrap en is voorzien om gebruikt te worden als complete push pull versterker met balanstranformator.

Tetrodes en pentodes voor hoog vermogen

  • EL34
    Een van de meest gebruikte buizen als eindtrap in europese audioversterkers. Deze buizen hebben een hogere vermogensreserve en kunnen minder gevoelige luidsprekers aansturen dan een paar EL84.

  • EL51
    Nog meer vermogen dan met een paar EL34? We hebben de buis voor u: de PL51. Enig minpunt is zijn P-buisvoet (transcontinental).

  • EL503 EL520
    Een opvolger van de EL34, hoger vermogen, hogere steilheid. Deze buizen waren ontworpen om de EL34 te vervangen met zo min mogelijke wijzigingen aan de schakeling. Deze buizen zijn zeer zeldzaam en het is moeilijk om er nog te vinden.

    Aanpassingen aan versterkers uitgerust met EL503: een bestaande versterker kan aangepast worden om te werken met andere buizen.

  • E130L
    Nog een alternatief op de EL34. Door het spanrooster heeft men een buis met een hogere versterking en door de straalbundel constructie haalt men een hoger rendement. De buis gebruikt dezelfde buisvoet als de EL34 maar de aansluitingen zijn niet dezelfde.

  • EL506
    Een audio eindpentode die slechts door één fabrikant gemaakt werd en die nu niet meer te vinden is. De buis kan echter vervangen worden door een EL34 als ook de buisvoet vervangen wordt.

De amerikaanse buizen hebben een andere codering. Een aantal specifieke buizen worden uitgelegd. In Amerika worden er vaker triodes als eindtrap gebruikt, bij ons is men sneller overgestapt op pentodes.

Een kijst van europese vermogenspentodes is hier te vinden.

Ontleding van verschillende defekte buizen.

Publicités - Reklame

-