Buizenversterkers
Van de voortrap tot de eindtrap
 
Servers » TechTalk » Historisch perspectief » Audio » Buizenversterkers

De buizenversterkers bestaat nog altijd. Op deze pagina probeer ik uit te leggen alles wat je moet weten, zodat je zelf een keuze kan maken zonder overrompeld te worden door technisch jargon. We lopen de volledige versterker af, van voortrap tot eindtrap.


Omkeertrap (en meestal ook drivertrap) niet nodig bij single ended
Drivertrap niet nodig bij alle push pull eindtrappen
-

- "Learn the rules like a pro,
so you can break them like an artist"

Het aantal pagina's in ondertussen zo groot geworden dat een sitemap buizenversterkers wel op zijn plaats is.

EL86 (met een extra verlichting met rode leds)


EL41

Na een citaat van Pablo Picasso gaan we het over de volgende onderwerpen hebben:
  • Waarom een buizenversterker?

  • Korte inleiding over de buizen:
    Triode, pentode, tetrode, beam tetrode en buizen met nog meer roosters, basisparameters van buizen

  • De toonregeling
    We spreken ons niet uit over het nut van een toonregeling (en/of loudness schakeling), maar geven enkele voorbeeldschakelingen en informatie over de plaatsing van de regeling in de volledige versterker.

  • De voortrap
    Er zijn verschillende mogelijkheden om een voortrap samen te stellen naargelang de eigenschappen die de trap moet hebben. Iedere schakeling heeft zijn voor- en nadelen.

    De SRPP en cathodevolger van White komen hier ook aan bod, ze worden bijvoorbeeld gebruikt om koptelefoons aan te sturen.

  • De fase-omkeertrap
    De fase-omkeertrap is enkel nodig bij push pull eindtrappen. Vroeger werd daarvoor een speciale transfo gebruikt, maar tegenwoordig gebruiken we daarvoor een triode. Er bestaan ook push pull schakelingen die geen faseomkeertrap nodig hebben.

  • De drivertrap
    De drivertrap levert de nodige spanningszwaai om de eintrappen aan te sturen. We leggen uit waarom een drivertrap nodig is bij bepâalde versterkers. Doorgaans is een drivertrap niet nodig bij single ended versterkers, omdat er met kleinere stuurspanningen gewerkt wordt.

  • De eindtrap
    De klassieke push pull schakelingen met EL84, EL34, PL504, PL509, PL519, EL509, PCL86, PCL805,...

    We bespreken ook enkele minder klassieke schakelingen zoals een versterker zonder uitgangstransformator (OTL: output transformatorless) in SRPP configuratie (series regulated push pull) en een push pull versterker zonder fase omkeertrap (SIPP: Self inverting push pull),...

  • Extra informatie voor de zelfbouwer:
    • Vervorming, clipping, intermodulatie en harmonischen
    • Cathode condensatoren en weerstanden: wanneer en wanneer niet, wanneer een individuele en wanneer een gemeenschappelijke weerstand?
    • Stopweerstanden of niet?
    • Voeding: hoogspanning, gloeispanning (gelijkrichten en/of stabiliseren of niet?), hulpspanningen,...
    • Tegenkoppeling
    • Outputtransformatoren
    • Hoeveel vermogen levert mijn versterker?
    • De Mullard versterkers
    • ...

  • Problemen en fouten oplossen
    Fouten met lampenradio's en buizenversterkers oplossen
Je wilt een buizenversterker kopen maar je weet niets van electronica? Geen probleem, de chinezen hebben het gat in de markt gevonden en de niche gevuld. Dit is de bespreking van een chinese buizenversterker. En blijkbaar weten ze evenveel van buizenversterkers als een politieker.

Schema's

De historische schema's zijn verzameld in de jaren 2000, voor mijn verhuis. Het waren vaak slechte scans en afbezeldingen op lage resolutie. Ik heb zo goed als mogelijk de schema's verbeterd zodat ze leesbaar zijn. Moderne schema's zijn meestal eigen ontwerpen.

Je zal vaak de typische figuren van Elektuur tegenkomen, het zijn meestal geen schema's afkomstig van een Elektuur tijdschrift: ik gebruik de duidelijke Electuur componentensymbolen in mijn eigen schakelingen.

Het is niet de bedoeling dat je de schakelingen slaafs zou nabouwen. Pas je schakeling aan aan de componenten waarover je beschikt. Het je geen weerstand van 150kΩ? Een weerstand van 120k of 180k is waarschijnlijk ook goed.

De nomenclatuur van de buistypes staat hier. Wat is de betekenis van de letters en cijfers op een buis? De europese standardisatie geeft heelwat informatie over het type buis. Een buis EL95 heeft een gloeispanning van 6.3V (E), is een vermogenspentode (L), heeft een buisvoet D7G (9) en heeft volgnummer 5. Twee buizen in push pull configuratie kunnen 7W produceren.

De versterkerclassen die regelmatig aan bod komen op de verschillende bladzijden worden op deze pagina besproken.

Als je een buizenversterker wilt bouwen maar je weet niet welke versterker je zou moeten bouwen, maak dan deze ultimate SRPP schakeling. Een SRPP schakeling heeft geen dure push pull of single ended transformator nodig en de geluidskwaliteit is uitstekend.

Publicités - Reklame

-