Historisch
CD ROM
CD

De CD-ROM is gebaseerd op de specifikaties van de normale audio-CD en wordt/werd gebruikt voor het opslaan van allerhande data-bestanden.
-

-


Microsoft Encarta Encyclopedie
Voor de komst van het permanent internet en Wikipedia


De bestandsnamen op CD-ROM waren beperkt door de toen in gebruik zijnde bestandsformaten.


Mini CD van 8cm, capaciteit 210MB

De CD-ROM die enkele jaren na de Compact Disc gelanceerd wordt maakt volop gebruik van het succes van het origineel. De CD-ROM kan een groot aantal floppies in één keer vervangen en wordt gebruikt voor de verspreiding van software en grote bestanden, zoals Microsoft Encarta.

Fotografen stuurden hun bestanden naar hun modellen door middel van een CD-ROM, want er was geen permanent internet. Je moest inbellen via je internet provider en het downloaden van één enkele foto duurden minuten: een CD-ROM was het enige alternatief.

Bestandsorganisatie

De bestandsorganisatie is gebaseerd op de ISO norm 9660, die het kleinste gemene veelvoud was van de bestandssystemen uit die tijd. Er is een "8.3" naamsbeperking, te wijten aan de beperkingen van DOS: 8 letters, een punt en een extensie van drie letters. De DOS driver die nodig was om bestanden op CD-ROM te kunnen lezen was MSCDEX (MicroSoft CD EXtension).

Het aantal niveaus in een pad is beperkt tot 8 (wat ruim voldoende is), het pad mag ongeveer 200 bytes lang zijn. Een andere beperking die minder gekend is, is het aantal directories (folders). Om een snellere toegang mogelijk te maken bevat de CD-ROM in plaats van een FAT (die hier geen nut heeft) een tabel met de folders. Een CD-ROM heeft namelijk een relatief trage toegang (access time). Om de toegang tot de bestanden te versnellen heeft de CD-ROM een tabel met een copie van alle directories op een centrale plaats. Windows gebruikt deze tabel, maar Linux gebruikt de gewone bestandsstruktuur en slaat die op in zijn werkgeheugen.

De ISO 9660 norm laat één sessie toe: alle gegevens worden in één keer geschreven, met de directories en de bestanden die nooit meer gewijzigd worden.

Snel gaat men de beperkingen van de norm omzeilen. De Joliet norm laat andere tekensets toe dan hetgeen onder DOS mogelijk is. El Torito maakt het mogelijk dat de CD-ROM als opstartschijf gebruikt kan worden en ISO 13490 maakt multi-sessies mogelijk. Een kenmerk van een CD-R[W] is dat de gegevens eenmaal geschreven niet meer gewijzigd kunnen worden. De gegevens zitten voor altijd gebrand in een CD-R, in een CD-RW moet de volledige schijf gewist worden vooraleer die opnieuw beschreven kan worden.

Met de ISO 13490 norm kan men een nieuwe sessie starten na de huidige (afgesloten) sessie. Deze sessie moet alle gewijzigde en nieuwe bestanden bevatten, alsook alle gewijzigde folders. Het bestandssysteem zal altijd de laatst geschreven root directory lezen. Die bevat een referentie naar het oorspronkelijk bestand in een vorige sessie (als die ondertussen niet gewijzigd is) of naar het bestand in de huidige sessie. De laatste sessie moet niet enkel de gewijzigde directory bevatten, maar ook alle directories op het pad. Een voorbeeld is te zien op de pagina over de Cd-RW.

De UDF norm (die als standaard gebruikt wordt op DVD) groepeert en standardiseert alle normwijzigingen sinds ISO 9660.

Snelheid

De doorvoersnelheid wordt vergeleken met de snelheid van een gewone Compact Disc. Een snelheid van 1× komt overeen met 150kB/sec, wat tegenwoordig uiterst langzaam is (een foto inlezen zou 10 seconden in beslag nemen!). De huidige CD-ROM lezers hebben een snelheid die tot 48× gaat. Deze doorvoersnelheid is niet constant van het begin tot het einde van de plaat. In het begin van de schijf is de snelheid beperkt door de maximale rotatiesnelheid die de 10.000 toeren/minuut niet mag overschrijden om beschadiging van het plaatje te voorkomen.

Recente lezers gebruiken een CAV aftasting (constant angular velocity: constante hoeksnelheid ongeacht de leespositie). De snelheid opvoeren tot boven de 45× heeft weinig zin omdat de uiteindelijke snelheid daardoor weinig gewijzigd wordt: een CD wordt geschreven in 2.5 minuten, met een 48× of een 52× schrijver.

De praktische leessnelheid is merkelijk minder: het springen naar een andere plaats blijft traag (op zijn minste 10× trager dan bij een harde schijf). Indien een CD of DVD vaak geraadpleegd moet worden kan het interessant zijn die over te zetten op de harde schijf van de computer.

De standaard doorvoersnelheid van 150kB/sec werd overgenomen als standaard bij de eerste geheugenkaarten. Als men het heeft over een doorvoersnelheid van 10×, dan is dit in vergelijking met de snelheid van een klassieke compact disc (zeer traag dus).

Een DVD heeft een doorvoersnelheid van 1.39MB/sec, dus bijna 10× sneller. De maximale doorvoersnelheid is hier beperkt tot 22×. De beperking is hier niet meer de rotatiesnelheid, maar de doorvoersnelheid van de gegevens naar de computer. Indien de computerconfiguratie niet optimaal is, (dezelfde bus die zowel gebruikt wordt voor de harde schijf als master en de DVD als slave) dan worden de gegevens van de DVD gelezen via de bus, om dan tijdelijk op de harde schijf opgeslagen te worden (via dezelfde bus). En de folders en FAT-tabel moeten bijgewerkt worden, waardoor de uiteindelijke snelheid heelwat lager ligt dan de catalogussnelheid van het systeem.

Capaciteit

De capaciteit van een CD is beperkt tot 650MB voor data (er is een sterkere foutcorrectie beschikbaar). Men kan de capaciteit wat opvoeren door de putjes dichter bij elkaar te plaatsen (de data-leessnelheid blijft dezelfde, maar de aftastsnelheid (lineaire snelheid) wordt lager). Men kan ook de sporen dichter bij elkaar plaatsen (de spoorafstand bedraagt 1.6µm).

Een capaciteit van 700MB kan bereikt worden (80 minuten muzien in plaats van 74 minuten) zonder dat men buiten de norm gaat. Plaatjes met een hogere capaciteit voldoen niet meer aan de norm en het is mogelijk dat bepaalde spelers de plaatjes niet kunnen lezen.

Er bestaan ook mini-CD met een diameter van 8cm en een capaciteit van 210MB. Deze plaatjes waren bedoelt voor singles (ter vervanging van de 45-toerenplaat) of voor drivers die genoeg hebben met een mini-CD.

Publicités - Reklame

-