Het museum is vooral praktijkgericht en is gecentreerd op bepaalde toepassingen die gemakkelijk getoond kunnen worden zoals het fabriceren van papier aan de hand van vodden. Hier zie je de volledige fabricage van het papier, en de gemaakte vellen worden achteraf bedrukt.

In een volgende stap wordt de lithografie (steendruk) uitgelegd. Dit is een bijzondere drukprocédé waarbij het reliëf niet van belang is (het procédé wordt op een volgende pagina uitgelegd). Het museum beschikt over een groot aantal lithografische stenen die in theorie nog gebruikt kunnen worden om afdrukken te maken. Tussendoor leer je het verschil tussen lithografie en gravure (diepdruk).

Er zijn verschillende drukpersen (hoogdruk) en zelfs een linotype en intertype die nog gebruikt worden tijdens demonstratiedagen.

Maar er is weinig plaats in het museum, het is meer een atelier, een werkplaats waar er regelmatig demonstraties gegeven worden op bepaalde machines. Andere machines zoals een offsetprinter liggen er maar verweest bij. Dit terwijl de offsetdruk tegenwoordig het meest gebruikte drukprocédé is, zowel voor zeer grote oplagen (tijdschriften) als voor kleine series (brochures en flyers).

Je kan de Maison de l'imprimerie niet vergelijken met een gewoon museum waar toestellen tentoongesteld worden. Hier is gewoon geen plaats genoeg om alle technieken te tonen en heeft men noodgedwongen een keuze moeten maken. Men heeft zich beperkt tot technieken die goed te volgen zijn en die gemakkelijk gedemonstreerd kunnen worden zoals het letterzetten (hoogdruk).

Het papier wordt voornamelijk gemaakt op basis van vodden (oude kleren) die verzameld werden en naar de papierfabriek vervoerd werden. De vodden worden in kleine stukjes gesneden en in recipiënten gelegd, waar ze beginnen te fermenteren. De bedoeling is de vetten te verwijderen en enkel nog cellulose over te houden.

De bekomen papierpulp wordt gemengd en op een zeef gelegd. Het water druipt door de zeef en er blijft enkel nog een dunne laag papierpulp over. Het papier dat nog nat is wordt tussen vilt gelegd en samen gedrukt. Dan worden de vellen individueel te drogen gelegd.

De droge vellen kunnen gesatineerd of gelustreerd worden (door het papier samen te drukken met een silexsteen of door een pers te voeren). De vellen kunnen nog een extra laag krijgen om te vermijden dat ze teveel inkt zouden opnemen.

Om papier te maken kan men alle soorten plantaardige vezels gebruiken (als ze maar vezels bevatten die cellulose leveren): hout, linnen, katoen,... Papier op houtbasis is eigenlijk papier van een minderwaardige kwaliteit (het papier vergeelt na een tijdje).

Naast plantaardige vezels bevat papier tegenwoordig ook kaolin (een kalkhoudende rots) en bindmiddelen. Kaolin zorgt ervoor dat de inkt gecontroleerd opgenomen wordt door het papier zonder overmatig vloeieffekt. Papier kan tegenwoordig uit verschillende lagen bestaan, een binnenste laag uit papiervezels voor de stevigheid en een buitenlaag met een hoger gehalte aan kaolin om het schrijven en bedrukken te vergemakkelijken.

Extra informatie over de verschillende papiersoorten: gewoon papier, gecoat papier, papier voor fotorealistische afdrukken op inkjetprinters, steenpapier,...