Nixie | Afstemoog

• Eerste letter verwarmingsparameters van de buis.
  In het algemeen gebruikt men één enkele verwarmingsconfiguratie in een volledig toestel. In een radio of televisie zijn alle buizen van het type "U", "E", "D" of "P".

• Volgende letters funkties van de buis
  (signaaldiode, vermogensdiode, enkelvoudige of dubbele diode, signaalpentode of vermogenspentode, afstemoog,...).
  Indien de buis meerdere aktieve componenten bevat, zal men die allemaal opsommen in alfabetische volgorde.
  De afstemogen en andere indicatorbuizen worden op deze pagina besproken.

• Eerste cijfer buisvoet (zie lager)

• Volgende cijfers onderverdeling van de buis (zie lager).
  Een hoger nummer betekent niet noodzakelijk een zwaardere buis of een buis met een hogere versterking, maar gewoon een meer recentere buis, die misschien juist een lager vermogen levert.

  De cijfers worden hier in detail besproken.

Deze onderverdeling die zeer logisch was (vergeljk die maar eens met de onderverdeling van de amerikaanse buizen!) werd overgenomen bij de transistoren. Dit is de Pro-Electron onderverdeling die nu nog van toepassing is. De originele onderverdeling was dus zeer soepel!

De Pro-Electron codering heeft bepaalde kodes laten vallen, de verwarmingskode "U" (100mA seriekring) werd niet meer ondersteund. Een 100mA seriekring werd enkel gebruikt in radiotoestellen zonder voedingstransfo (radio direct verbonden met het net). Buizen die gelanceerd werden na de overgang naar Pro Electron gebruiken een 3-cijferige nummering (voorbeeld: ECLL800).

De batterijen die in draagbare radio's gebruikt werden komen hier aan bod.

De nomenclatuur van de amerikaanse buizen is eenvoudig en kan volledig uitgelegd worden op een halve pagina.

Electronenbuizen voor professioneel gebruik

Er bestaan verschillende kodes voor lampen die professioneel gebruikt werden (en ieder fabrikant had ook zijn eigen idee wat een professionele uitvoering was). Doorgaans zijn het lampen die in radio- en televisiezenders gebruikt werden. Een van de meer bekende kodes was de oude Philips kode.

Eerste letter: type

De kodes komen niet overeen met de kodes die voor alledaagse lampen gebruikt werd.

• D gelijkrichter (hoog vacuum, kwikdamp,...)
• T triode voor hoge frekwenties
• Q tetrode
• P pentode
• M triode voor modulator (AM modulatie gebeurde door de platspanning van de zendbuizen te wijzigen).
  Het is dus een buis voor laagfrekwente toepassingen

Lampen met twee elementen krijgen een dubbele letter (zie voorbeeld verder).

Tweede letter: type van de cathode (of derde letter ...)

• A wolfraam direct verhit
• B thoriumhoudend wolfraam, direct verhit
• C oxidehoudend, direct verhit (doorgaans bariumoxide)
• E oxidehoudend, indirect verhit

Hoe meer vermogen men nodig heeft, hoe hoger de categorie (A: buizen voor omroepzenders)

Volgende letter (indien van toepassing)

• Geen: natuurlijke luchtcirculatie
• L geforceerde luchtcirculatie
• W waterkoeling
• G kwikdamp
• X xenongas

Deze letter geeft zowel de koeling aan als de ballonvulling

Eerste getal

Maximale anodespanning uitgedrukt in kV

Tweede getal

Maximale anodedissipatie (voor modulatoren) of uitgangsvermogen in W of kW voor zendbuizen

Laatste letter

Type buisvoet (soms afwezig)

De lamp rechts is een QQE03/12: een dubbele tetrode met bariumoxide cathode, natuurlijke luchtkoeling, maximale anodespanning van 0.3kV en een outputvermogen van 12W. Dit vermogen wordt bereikt met een werking in classe C (zendbuis voor draagbare toestellen).

De bouw van een buizenversterker wordt hier besproken. Eerst wat informatie over de verschillende buizen, dan een paar standaardschakelingen, en uiteindelijk achtergrondinformatie over bijvoorbeeld de vervorming, de tegenkoppeling, de stabiliteit, enz.